Strona:PL Dickstein - Kopernik i odkrycia geograficzne jego czasów p01.png

Ta strona została uwierzytelniona.
Kopernik i odkrycia geograficzne za jego czasów.


O

„Obroty ciał niebieskich“ nieśmiertelne dzieło Kopernika, nie przestaną nigdy budzić podziwu pokoleń ludzkich. Nie wszystkie wprawdzie podane w niem twierdzenia ostały się wobec późniejszych badań, a astronomia dzisiejsza stała się skarbem prawd, o jakich nie mógł marzyć Kopernik; lecz podwaliny wiedzy, ugruntowane przez niego, pozostały nienaruszone i świadczyć będą wiekom o niezrównanym geniuszu ich twórcy. Dzieło, wydane przed 353 laty, pozostanie jednym z najwspanialszych pomników w dziejach ludzkości.
Lubo do księgi o obrotach rzadko kto dziś zagląda, mimo to, myśli w niej złożone żyją i żyć będą w pracach wszystkich następców Kopernika i w umysłach niezliczonych jednostek świata cywilizowanego. Kto wszakże nie zadowala się gotowymi rezultatami nauki, lecz chce poznać drogi, któremi duch ludzki posuwał się w poznawaniu prawdy; kto pragnie obcować z geniuszem samym, zbadać, jak na umysł jego oddziaływały poglądy dawne oraz odkrycia współczesne, ten weźmie do ręki tę szanowną księgę i z głębokiem zadowoleniem wczytywać się będzie w proste, a w prostocie swej wielkie, słowa niezapomnianego dobroczyńcy ludzkości. Dla badacza dziejów myśli ludzkiej stara księga Kopernika nie utraciła swego powabu; owszem, przykuwa wciąż jeszcze mocą przekonania i miłości prawdy, którą i dla której żył jej autor. Czytelnik dzisiejszy znajdzie w niej, obok oryginalnych myśli twórczych, oddźwięk i krytykę poglądów starożytnych oraz zarodki tych pomysłów, które później dopiero, po Koperniku, mogły rozwinąć się i dojrzeć.
Pod tym ostatnim względem nie wyczerpano dotychczas całego zasobu spostrzeżeń, które możnaby uczynić nad dziełem Kopernika. Zwracano, oczywiście, uwagę przedewszystkiem na jego treść główną, astronomiczno-matematyczną, i dlatego nie uwzględniono dotąd należycie, nielicznych wprawdzie ustępów, z których przebija się