Strona:PL Dumas - Hrabina Charny.djvu/383

spełniają to, co do kogo należy, ty jeden uchylasz się od swego obowiązku.
 Brawo! Billot! brawo! — zawołali jednym głosem obecni.
 — Nietylko że ty jeden nie spełniasz obowiązku — powtórzył Billot — ale nadto ty jeden dajesz przykład nieporządku.
 — O! — odezwał się ksiądz Portier, pojmując, że trzeba się bronić, Kościół jest niepodległy. Kościół nie ulega nikomu. Kościół zależy tylko od samego siebie!
 — I w tem to właśnie złe — rzekł Billot — iż wy chcecie stanowić państwo w państwie. Jesteś Francuzem, księże proboszczu, albo nie jesteś?... jesteś obywatelem, ale nie jesteś?... Jeżeli nie jesteś obywatelem, francuzem jeżeli jesteś prusakiem, anglikiem lub austrjakiem; jeżeli ci płaci Pitt, Koburg lub Kaunitz, to słuchaj Pitta, Koburga lub Kaunitza; ale jeżeli jesteś francuzem i obywatelem, jeżeli tobie płaci naród, bądź posłuszny narodowi.
 — Tak! tak! krzyknęło trzysta głosów.
 — Ja więc — mówił dalej Billot z brwią namarszczoną z okiem pełnem błyskawic, i wyciągając potężną rękę aż na ramię księdza — w imię narodu wzywam się, księże. ażebyś spełnił swą misję pokoju i zaniósł modły o łaskę niebios, o względy Opatrzności, o miłosierdzie Pana Wszechmocnego dla twych współobywateli i dla ojczyzny. Pójdź!
 — Brawo! Billot, niech żyje Billot! — wołały wszystkie głosy. — Do ołtarza! do ołtarza, księże!
 Billot, zachęcony temi okrzykami, silną ręką wyciągnął po za wrota pierwszego może księdza, który we Francji dał tak otwarte hasło przeciw rewolucji.
 Ksiądz Fortier zrozumiał wreszcie, że wszelki opór byłby niepodobny.
 — Dobrze!... powiedział — męczeństwo... ja wołam o męczeństwo.
 I zaintonował pełnym głosem: Libera me Domine!
 Taki to był osobliwy orszak, zbliżający się ku rynkowi wśród okrzyków i wrzawy, które dały się słyszeć kapitanowi Pitoux w chwil, gdy bliskim był zemdlenia przy dziękczynieniu, czułych słowach i uścisku ręki Katarzyny.