Strona:PL Dumas - Hrabina Charny.djvu/489

dzieła, każdego do czynu zachęcając. Wchodziłem do Francji w cieniu luków tryumfalnych, droga usiana była różami i wawrzynami od Strasburga do Paryża. Każdy wolał: „Niech żyje delfinowa!... niech żyje przyszła królowa!„... Teraz już nie przyznaje sobie chwały inicjatywy ani zasługi wypadków.
 Bóg był ze mną i pozwolił mi widzieć rękę boską trzymająca ster orgnistego wozu. Chwała niech będzie Bogu!... Usunąłem z drogi kamienie, rzuciłem mosty na rzeki, zapełniłem przepaście i wóz się potoczył; oto wszystko. A więc bracia, zobaczcie co się od lat dwudziestu spełniło:
 Parlamenty zniesione;
 Ludwik XV, zwany ukochanym, umarł wśród ogólnej pogardy;
 Królowa dzisiejsza, po siedmiu latach wydająca na świat dzieci wątpliwego ojcowstwa, dotknięta jako matka przy urodrzeniu delfina, zniesławiona jako kobieta w sprawie naszyjnika;
 Król obdarzony imieniem Ludwika Upragnionego, przystępuje do naprawy monarchji niedołężny w polityce równie jak w miłości, z utopji do utopji popada w bankructwo, od ministra do ministra spada aż na pana de Calonne;
 Zwołane zgromadzenie notablów uchwala stany generalne;
 Stany generalne, mianowane przez głosowanie powszechne stają się Zgromadzeniem narodowem;
 Szlachta i duchowieństwo zwyciężone przez stan trzeci;
 Bastylja zdobyta;
 Obce wojska z Paryża i Wersalu wygnane;
 Noc czwartego Sierpnia wykazuje arystokracji nicość szlachectwa;
 Piąty i szósty października przekonywają króla i królowę o nicości władzy królewskiej;
 Czternasty lipca 1730 r. pokazuje światu jedność Francji;
 Książęta tracą popularność przez emigrację;
 Monsieur zdepopularyzowany sprawą Favrasa;
 W końcu konstytucja zaprzysiężona na ołtarzu ojczyzny; prezes Zgromadzenia narodowego zasiada na tronie takim, jak