Strona:PL Dumas - Wojna kobieca T2.pdf/344

dzieć na te wszystkie pytania na dzisiejszem rannem posłuchaniu, uzyskanem od Waszej książęcej mości.
 — Dlatego też obecnie tylko jedno panu zadaję — rzekła księżna, nieco zniecierpliwiona — wszakże pytam się tylko pana o jego nazwisko.
 — I to właśnie wprawia mnie w przykre położenie.
 — Proszę napisać „baron Cauvignac“ — rzekła księżna.
 Oskarżony nie zrobił żadnej uwagi, a pisarz wykonał rozkaz.
 — A teraz powiedz mi pan, jaki stan jego — rzekła księżna — spodziewam się, że przynajmniej teraz nie będziesz pan czynił trudności w odpowiedzi.
 — Przeciwnie, pani, bo i to także trudne zapytanie. Jeżeli mnie pani pyta o moje znaczenie jako uczonego, odpowiem, że jestem kardynałem literatury, magistrem prawa, doktorem teologji i to wszystko, jak widzi Wasza książęca mość, mówię bez wahania.
 — Nie, panie, my chcemy tu mówić o jego stopniu wojskowym.
 — Ba! na to wcale nie mogę odpowiedzieć Waszej książęcej mości.
 — A to dlaczego?
 — Bo ja sam nigdy dobrze nie wiedziałem, czem byłem.
 — Staraj się pan dobrze zastanowić, bo ja chcę się koniecznie o tem dowiedzieć.
 — Najprzód nadałem sobie stopień porucznika, ale ponieważ nie miałem pełnomocnictwa do podpisania patentu i że przez cały przeciąg czasu, w jaki ten tytuł nosiłem miałem tylko sześciu ludzi pod swojemi rozkazami, sądzę więc, że nie ma się z czego tak dalece chlubić.
 — Lecz ja — rzekła księżna — mianowałam pana kapitanem, a zatem tego tylko tytułu pan używać powinieneś
 — To właśnie wprawia mnie w coraz drażliwsze położenie i usprawiedliwia wyrzuty sumienia. Każde nadanie stopnia w wojsku, jak mi się przynajmniej zdaje, musi być zgodne zwolą królewską, jeżeli ma mieć jakieś znaczenie i jakkolwiek nie mogę zaprzeczyć, że życzeniem Waszej książęcej mości było widzieć mnie kapitanem, przecież o ile mi się zdaje, nie było w jej mocy nadanie mi tego tytułu. Tak więc nie byłem ani porucznikiem, ani kapitanem.
 — Niech i tak będzie; lecz przypuśćmy, że jak sam