Strona:PL Dwaj bracia Śniadeccy (Karol Libelt).pdf/24

Ta strona została uwierzytelniona.

choć nie dorównała ustawie zgromadzenia narodowego we Francyi i deklaracyi praw człowieka z r. 1789., była jednak na owe czasy w Polsce niesłychanym postępem w reformie tak społecznéj jak politycznéj. Ale niebawem konfederacya Targowicka, zawiązana 24. Maja 1792. r. napełniła zgrozą i zmartwieniem każdego prawego obywatela. »Miotany ustawiczną trwogą i niespokojnością, — pisze podtenczas Śniadecki do Poczobuta — która tu wszystkie spokojne dotknęła umysły, nie byłem w stanie zgłosić się do WMPana, póki uwaga ciał niebieskich nie oderwała zupełnie myśli moich od głupstw ziemskich. Co to za dobrodziejstwo nauk! kiedy człowiek, rażony igrzyskiem i burzą passyi ludzkich, może od tego okropnego widoku odwrócić oczy do świętych i przedziwnych praw przyrodzenia, ciałom niebieskim nadanych.«
Targowicka konfederacya zwaliła wszystkie dzieła sejmu konstytucyjnego i rozwiązała komissyą edukacyjną. Na jéj miejsce zaprowadziła dwie oddzielne komissye: Korony i Litwy. Na czele pierwszéj stanął zrazu Michał książe Radziwiłł, a po nim nowy zwolennik Targowicy Skarszewski, bi-