Strona:PL Dzieła Ignacego Krasickiego T. 6.djvu/277

chodzić tego i karać obwinionego był powinien, a nie upodobać się zdradzieckiem wśród uczty własną ręką zabójstwem.
 Spokojny posiadacz Rawenny i jej przyległych krajów, które dalej Lombardyą od Longobardów nazwano, Dalmacyą, Norykę i Recyą do nich przyłączył; za sprawą Kassyodora te części, które teraz królestwo Neapolitańskie składają, wraz z Sycylią jemu się poddały. Rzym zwierzchność jego nad sobą uznał. Opatrzył zatem dla swoich siedliska, dwie części ziemi zostawując dawnym obywatelom, trzecią na ten udział wyznaczył. Resztę Herulów i Turcylingów w kraju, gdzie teraz Piemont, osadził. Zmieszał się zatem z mową przychodniów dawny język łaciński, i to było początkiem włoskiego, którego dotąd te kraje używają.
 Nim do opisu szczególnych działań nowego panowania przystąpię, że rozmaite o tym znamienitym monarsze i współczesnych i następnych pisarzów były świadectwa, nad tem zastanowić się najbardziej należy, które w liście swoim do Agrykoli Sydoniusz Apollinaris, bawiący się wówczas na jego dworze, potomności zostawił: „Bóg i przyrodzenie (pisze) obdarzyły go nader szczodrze. Obyczaje jego tak są czyste i nienaganne, iż sama zazdrość, która się pospolicie na rządzących wysila, nic mu zarzucić nie może. Wzrost jego jest miernie wzniosły; włosy kędzierzowate, a te spuszczają się nieco na czoło, ale je w tył zaczesuje. Brew wzniosła uwieńcza żywe i wdzięczne razem oczy, a rzęsa powiek spadzista mile je osłania. Uszy zakrywają spadziste po stronach włosy, sposobem Gotów trefione. Nos w pięknym kształcie zgarbiony nieznacznie, usta małe, żywe, zęby śnieżne; brodę nosi, tę codzień balwierz podstrzyga. Płeć ma białą, rumieniec żywy, całe zaś ułożenie ciała i postać oznacza moc, sprawność i powagę“.
 „Sposób życia jego jest takowy. Przed wschodem słońca idzie do kościoła, gdzie znaczny czas na modlitwach trawi. Resztę poranku sprawy rządowe zabierają. Otaczają gmach na to sporządzony żołnierze. Krzesło, na którem zasiada, od tłoku poręczami jest oddzielone. Wyznaczeni urzędnicy wprowadzają naprzód cudzoziemskie posły, słucha ich pilnie. Jeżeli rzecz wielkiej wagi, nie daje zaraz odpowiedzi; w potocznych czyni ją zwięźle. Zaczynają się zatem sądy, w wysłuchaniu stron nader cierpliwy, z wyrokiem się nie śpieszy, a gdy go daje, bezwzględność z roztropnością oznacza. Żeby po pracy odetchnąć, odwiedza skarbce i składy wojenne, lub stada, albo też wyjeżdża na polowanie, niekiedy z ptaki, i wówczas łuk i sajdak na sobie zawiesza, tak zaś jest zręczny w puszczaniu strzały, iż nieraz pierwszy ostrzega, gdzie zwierza ugodzić ma, i tam ugadza, gdzie ostrzegł“.
 „Stół jego skromny; żadnej od innych różnicy nie ma, a w dni