Strona:PL Dzieła Ignacego Krasickiego T. 6.djvu/343

których do świętych tajemnic używali, przed oczyma naszemi są; instrumenta nawet ich katowni częstokroć widoczne mamy; wszystko albowiem razem z ich dziełem, ciała nawet, święte zwłoki nas doczekały, ażeby wieczną do miłości bozkiej, chowania przykazań jego, nam były pobudką. Nic z jednostajności nie wypadło i z karbów świętego porządku; prawdę ewangeliczną, którą życiem całem ogłaszali święci, po śmierci objawiają i do końca świata obwieszczać będą.
 Słuchajcie dalej pilnie co znaczą i co w sobie zawierają obrządki święte, na które dotąd podobno żadnego względu nie mieliście; zobaczycie w nich jako Kościół święty niejako urodził się, lub przynajmniej pielęgnowany był w cmentarzach i pamiątkach męczenników świętych; a co zmyślnie w obrządkach kościelnych widzieć wam się zdarzy, dowodem jest prawdy i pamiątką.
 Przez uczęszczanie tych świętych pamiątek Kościół święty do trybu i porządku, w którym go widzim, najwięcej przyszedł. W tych miejscach znajdował skarby swoje, łącząc się w duchu z wodzem wiernych zmarłych i żyjących. Umacniał wiarę dzieci swoich zapatrywaniem na przykłady, niezwyciężonych w wierze chrześcijan czyniące. Ofiarował synom swoim znaki wyznania męczenników, pomoc dzielną obcowania świętych, którym śmierć ani miłości ubliżyła, ani przeszkodziła pomocnych za nami modlitw. Podał wiekom potomnym Kościół boży z ciałami i uroczystościami świadectwo świętych swoich, krwie rozlaniem stwierdzone. Tym sposobem wielkie owo, które dal Synowi bożemu Duch święty, świadectwo doszło do nas podaniem ludzi; te zaś tak mężne i powszechne Kościół święty do naszych czasów dochował przez samę nawet powierzchowność obrządków swoich.
 W dziejach świeckich najsławniejsi mocarze tak są względem was, jakby ich nigdy nie było. Gdybym wam mówił o księgach Platona, Arystotelesa, Konfucyusza i o zwycięztwach Annibala, Tamerlana, nie wiecie nawet, co zacz ludzie byli; dopieroż o ich dziełach w szczególności. Obchodzicie zaś z zupełną wiadomością uroczyście urodzenie świętego Jana Chrzciciela, Szczepana, Wawrzyńca męczeństwa. Wielbicie świętych apostołów i tych wszystkich, którzy w najokrutniejszych męczarniach wyznawali święte Kościoła bożego prawdy i nauki. Na tem zawisła mądrość wasza i ta wam tylko jedynie potrzebna jest, ponieważ zbawienie wasze ubezpiecza.
 Im się wam dalej wyjechać zdarzy, tem więcej zastaniecie dowodów pierwiastkowego chrześcijan kaznodziejstwa i nauki.
 Dawni chrześcijanie, ponieważ u pamiątek, to jest: grobów męczeńskich obchodzili uroczystości swoje, parafie pobliższe za wyznaczeniem miejsca od biskupa, schodziły się tam porządnie. Z tego wyznaczenia miejsc u rożnych grobów poszło mianowanie kościołów