Strona:PL Dzieła Ignacego Krasickiego T. 6.djvu/75

trona ta wspaniałomyślnością umysłu i nauką znakomita, straciwszy w młodym wieku męża, wzgardziła małżeństwem Ptolomeusza, króla Egiptu i, w wdowim stanie życie trawiąc, wszystkie starania swoje na to tylko łożyła, ażeby jak najlepsze dzieciom swoim dała wychowanie. Jakoż skutek ziścił żądanie jej, a wrodzone Grachów przymioty, wybornem ćwiczeniem udoskonalone, stawiły ich na czele młodzieży rzymskiej. Jednakże, lubo bracia i równe mieli wychowanie, wydawała się dość znaczna miedzy niemi różnica.
 Tyberyusz umiarkowany był, słodki w posiedzeniu, uprzejmy, łagodny; Kajus popędliwy i prędki, łatwo się dawał uwodzić żywości swojej. Gdy więc przychodziło im mówić w zgromadzeniach ludu, Tyberyusz poważnie rzecz prowadził, nie ruszając się z miejsca; Kajus wzruszony wytrwać w jednej postaci nie mógł i oznaczał wewnętrzny zapał, którym był ujęty. Głos jego był donośny i zapalczywość oznaczał; gdy zaś mówił Tyberyusz, płynęły słodkie z ust jego słowa, wdzięk zaś głosu ujmował słuchających.
 Taż sama co w mówieniu, była w sposobie życia między niemi różnica. Tyberyusz był wielce skromny i wstrzemięźliwy; lubił okazałość Kajus i życie wspaniałe.
 Czuł zbytniej popędliwości przywarę Kajus i ztąd o nim ta powieść, iż postrzegłszy w mówieniu często zbytnią odmianę, czem i wrzaskliwem głosu wydaniem obrażał słuchających; gdy miał mówić, kazał za sobą stawać umyślnie na to trzymanemu muzykantowi, który wówczas gdy się zbyt w krzyku zaciekał, podawał mu wdziękiem muzycznym wolniejsze tony i naówczas do tego, co słyszał, stosując mówienie, błąd popełniony naprawiał.
 Dziewięciu lat między niemi była wieku różność; że więc nie mogli wspólnie działać, zawiedzionemi zostali w żądaniach, jako się to w szczególnem ich życia opisaniu pokaże.
 Skoro z dzieciństwa wyszedł Tyberyusz, takie się w nim wydawały przymioty, iż w pierwszym młodości kwiecie zyskał poważny kapłaństwa wieszczbiarskiego charakter. W tem zgromadzeniu gdy był umieszczony najznamienitszy naówczas w Rzymie Apiusz Klaudyusz, który był konsulem i sprawował urząd cenzora; będąc równie augurem, rad przestawał z młodym spółtowarzyszem i coraz bardziej rozpatrując się w nim, córkę mu własną Klaudyą dał w małżeństwo.
 W wyprawie przeciw Kartaginie Scypiona młodszego znajdował się; że zaś ten wódz pojął był siostrę jego, ścisłe powinowactwo, a bardziej zobopólny szacunek czynił ich nierozdzielnemi. W jednymże namiocie mieszkali, a widok czynów Scypiona wzbudzał Gracha do coraz większych postępków, nie tylko w dziełach rycerskich, ale i w cnocie, której ten znamienity mąż w każdej okoliczności dawał dowody. Między pierwszemi, którzy wstąpili na mury