Strona:PL Edward Abramowski-Pisma T.3 519.jpeg

Ta strona została przepisana.

des classes ouvriéres en France 2 vol. — Tourmague — Histoire du servage. — Tourmague — Histoire de l‘ésdavage. — Viollet. Histoire des institutions politiques et administrations en France. — Flach. Les origines de l’ancienne France. — Sorel L’Europe et la revolution française. — Kolb — Kulturgeschichte 2 vol. — Engels — Der Deutsche Bauemkrieg. — Cibrario — Economie politique du moyen-âge 2 vol. — Rodbertus — Izsledowanija kłasiczeskoj drewnosti. — Taine — Ancien régime. — Karejew — Istorija francuskich kriestjan. — Lecky — Historja racjonalizmu (tłom. ros.). — Roscoszny — Streikgeschichte. — Isajew, Promyszlennyje assocjacji. — Guizot — Historja cywilizacji. — Montesquieu. — Esprit des lois — Fustel de Coulanges. Les origines du système féodal. — Letourneau — Evolution de la proprieté. — Maurer Einleitung zur Geschichte der Mark. Hof. Dorf-und Stadtverfassung 1854. — Wallon Histoire de l’ésclavage 3 vol. — Dureau de la Malle Economie politique des Romains 2 vol. — Fustel du Coulanges — Gaule romaine. — F. de Coulanges. Invasion gérmanique.
Feodalizm jest wczesnym utworem Abramowskiego. Znać na nim duży wpływ życia ówczesnego, znać rozmach i temperament działacza społecznego, któremu często brakło spokojnego objektywizmu badacza dziejów, który również nie zawsze posiadał dostatecznie opanowany aparat krytyczny. Stąd też niewątpliwie pewna popularyzatorska manjera pisarska, wybitny akcent agitatorski i subjektywizm w traktowaniu zagadnień. Pomimo to należy podziwiać wielką jego przenikliwość, skoro przed laty czterdziestu sformułował cały szereg tez, które mają do dziś walor — ważne są zwłaszcza karty poświęcone roli społecznego podziału pracy, charakterystyce ducha gospodarczego, umysłowości i psychologji indywidualnej w okresie feodalizmu. To też praca Abramowskiego, pomimo swego niewykończenia, powtarzań się, tchnie niezwykłą świeżością, uderza bogactwem myśli, głębokością analiz psychologicznych.
6. Dwa drobne szkice pomieszczone na końcu: „Społeczeństwo feodalne“ i „Kapitalizm“ są próbami sformułowania zagadnień, które poruszył lub miał poruszyć w studjum o feodalizmie i o ustroju kapitalistycznym.
Wszystkie te prace i szkice ważne są ze względu na czes swego powstania, na stosowaną wszędzie metodę psychologiczną badań, wreszcie jako klucz do zrozumienia wielu późniejszych poglądów i umiłowań Abramowskiego.