A czy znasz ty, bracie młody,
Te pokrewne twoje rody?
Tych Górali i Litwinów,
I Żmudź Świętą i Rusinów?
Wincenty Pol: „Pieśń o ziemi naszej“.
Według najnowszej statystyki Polaków jest 24 i pół miljona. Jesteśmy więc jednym z największych narodów świata. Liczniejszymi od nas w Europie są tylko Niemcy, Rosjanie, Francuzi, Anglicy i Włosi. Reszta narodów Europy, mających swoje państwa, jak Hiszpanja, Turcja, Szwecja, Danja itd. są znacznie mniejszymi liczebnie od naszego.
Z tych 24 i pół miljonów — 21 miljonów zamieszkuje we własnym kraju, t. j. w granicach b. Rzeczypospolitej, na przestrzeni ziemi wynoszącej 753 tysięcy kilometrów kwadratowych. Jest to przestrzeń większa od cesarstwa niemieckiego, od Francji i od Anglji. Reszta polaków t. j. 3½ miljonów mieszka za granicami kraju, najwięcej w Ameryce Północnej, gdzie jest przeszło 2 miljony Polaków, następnie w Niemczech i Rosji, gdzie jest po kilkaset tysięcy w każdym z tych krajów, skupionych kolonjami po więkgszych miastach i okręgach przemysłowych.
Ta 21 miljonowa ludność polska, która zamieszkuje w kraju,
- ↑ (Przyp. wyd.). Przedruk niedrukowanej pracy z rękopisu autora prawdopodobnie z roku 1914.
