Strona:PL Eliza Orzeszkowa-Nad Niemnem 155.jpeg

 — Pacenko przyjechał! — prędko mrugając powiekami i głosem skarżącego się dziecka powtarzał stary.
 Anzelm wyprostował się i stanowczym głosem przemówił:
 — Pacenko nie przyjechał i nigdy nie przyjedzie, bo już na tym świecie wcale go niema.
 Bezbarwne i bezzębne usta starca otworzyły się szeroko, ale drżeć i naprzód wyrywać się przestał.
 — Nie przyjechał? Pan Szymon mówi, że nie przyjechał? Chłopcy mnie zwiedli. Przybiegli i krzyczą: „Przyjechał!“ Ale czy pewno nie przyjechał?
 — Nie przyjechał, — powtórzył Anzelm.
 — Czy słowo uczciwości?
 Anzelm z uroczystością w głosie odpowiedział:
 — Słowo uczciwości!
 Starzec uspokoił się zupełnie, dziewczyna wielką czerwoną rękę do Anzelma wyciągnęła.
 — Dziękuję — rzekła, — bardzo dziękuję. On zawsze panu Anzelmu wierzy; kilku takich ludzi jest w okolicy, którym zawsze uwierzy... Dziaduniu — znowu nad starcem schylając się, dodała, — proszę do chaty wracać... Mleczko dziś na wieczerzę będzie i pierożki z wiśniami zrobię...
 Chciała zawrócić go ku bramie zagrody, ale on uśmiechał się i z widocznę fantazyą wyprostować się usiłował.
 — A... a... pan Szymon, gdzie idzie?
 — Do Jana i Cecylii, — odpowiedział zapytany.
 Rzekłbyś, że nagle blask słoneczny oświecił wyłysiałe czoło i wygładził zmarszczki starca. Uśmiech jego stał się szerokim, błogim; oczy usiłowały spojrzeć w górę; wskazujący palec, cienki i żółty, wzniósł do wysokości własnej głowy, i drżącym trochę, ale podniesionym, głosem mówić zaczął:
 — Jan i Cecylia! Aha! Jan i Cecylia! Było to w starych czasach, w sto lat albo może jeszcze mniej po tem jak litewski naród przyjął chrześciańską wiarę, kiedy w te strony przyszła para ludzi...
 Mówiłby pewno dłużej, ale Jadwiga, ręce wzdłuż spódnicy opuszczając, z szerokim uśmiechem przed Anzelmem dygnęła.
 — Może panowie będą łaskawi, przy blizkości, do chaty naszej zajść...
 Szafirowe jej oczy parę razy z ukosa ku Janowi zerknęły.
 — Subjekcyi czynić nie chcemy, — odpowiedział Anzelm.
 Ona dygnęła znowu.
 — O subjekcyą bynajmniej... proszę, bardzo proszę, dziadunio kontenty będzie...
 Ale Anzelmowi pilno było do celu wycieczki. Z grzecznym ukłonem i czapkę wysoko nad głową podnosząc, odszedł. Jadwiga posmutniała, dziadka wpół objęła i ze schylonemi nad nim szerokiemi plecy, ze spadającym na nie roztarganym warkoczem, wprowadziła go do zagrody, której dom, stary, ale z gankiem i czterema oknami, zaledwie był widzialny zza gęstwiny srebrnych topoli.