Strona:PL Eliza Orzeszkowa-O kobiecie 124.jpeg

czą konturów, jakich nie dosięgnęła nigdy już późniéj, w czasach nawet najbardziéj zkądinąd dla ogólnego rozwoju indywidualności kobiecéj przyjaznych. Jako matka, jako kapłanka czyli pełnicielka publicznych i społecznych czynności, jako królowa i władczyni narodu, kobieta indyjska przewyższoną została w czasach późniejszych i u ludów innych o nieskończoność. Lecz miłość i wierność małżeńska znalazły tu, rzec można, ostatni swój wyraz, a wszystko, co w dziedzinie téj uczuć i czynów niewieścich powstawało potém, co podziwianém i opiewaném było, wydaje się tylko mniéj lub więcéj barwném lub bladém naśladowaniem owych prastarych aryjskich wzorów.
 W samych już różnych sposobach, używanych przez Indyan dla aktu zawierania małżeństwa, widzimy wyraźnie stopniowe wypracowywanie się idei małżeństwa i podnoszenia go w sfery coraz czystszych i wznioślejszych pojęć i uczuć. Sposobów tych, znanych nam dziś, istniało pięć: piérwszy z nich zwał się małżeństwem w imię złych duchów i dokonywał się przez kupowanie kobiety. Z czasem używały go już tylko kasty najniższe, a w pośród wyższych zostawał w pogardzie i zaniedbaniu zupełnem. Drugim sposobem było łączenie dziewicy z Braminem, w imię Brahmy. Widzimy tu dowód czci téj, któréj doznawała kasta kapłańska i niezmiernych korzyści, które dla siebie pośród społe-