Strona:PL Eliza Orzeszkowa-Westalka.djvu/11

Ta strona została uwierzytelniona.

nie wzbijają się tylko przed ołtarzami bogów. Wdzięczne ich girlandy krążą także dokoła głów, skąpanych w ohydnym pocie orgii! Obficie napełniały niegdyś złoty dom Nerona i obficie teraz w tygrysie nozdrza wciąga je Domicyan. Płatek śniegu dopóty jest doskonale czystym, dopóki nie dotknie ziemi; a serce człowieka, dopóty wierzy i czci, dopóki umysł jego ślepy. Ta nieśmiertelna wstęga rozwija się dla Westy, która podobno rozciąga opiekę nad czcią niewiast rzymskich. Kłamstwo! Gdyby cześć niewiast rzymskich posiadała w górze opiekunkę potężną i czujną, nie napełniałaby ulic Rzymu widokiem godów weselnych, w których za jedną nagą nimfą pędzą w pościgu gromady pijanych faunów. Jeżeli kiedykolwiek bóstwa czuwały nad światem, teraz pewno śpią tak głęboko, jak dusza moja, która budzi się tylko dla rozlewania goryczy na ołtarzu jedynego boga i kata ziemi — przeznaczenia. Wszystko mi obojętne; ognia, którym płonęłam, żyje tylko jedna drobna iskra: przyjaźń dla Helii. Drobna iskro, dlaczego przeżyłaś inne ? Może dlatego, że dziewczę to jest pogodną jutrzenką, na którą czasem lubi spoglądać moje nocą zmroczone oko. Może dlatego, że jest mi ona żywą pamiątku czasu, w którym mniemałam, że w niebie mieszkają bogowie, na ziemi ludzie czyści i dobrzy, a w duszy ludzkiej miłość, litość i odwaga.

Zamyśla się. Przez drzwi, otwierające się pośród kolumn, wchodzi Helia z koszem, napełnionym gałązkami mirtu, rozmarynu i jałowcu. Stanąwszy przed ołtarzem, milcząc, podsyca ogień czerpanemi z kosza ziołami poświęconemi.


Kornelia.

Miałaś, Helio, lat dziesięć, kiedy w rodzinnym grobowcu Heliuszów, obok prochów zamordowanego