Strona:PL Eliza Orzeszkowa-Z różnych sfer t.1,2 404.jpeg

 Pochyliłem się ku niemu i spytałem go łagodnie:
 — Powiédz mi, czy nikt nigdy nie mówił ci o wielkich obowiązkach, jakie człowiek spełnić powinien na ziemi, o potrzebie panowania nad sobą, o konieczności pracy, o czystości myśli, rąk i sumienia? Czy nikt ci o tém nie mówił nigdy?
 Patrzał na mnie oczyma, które czułość i łagodność uczyniły w téj chwili dziwnie spokojnemi i przezroczystemi.
 — Nikt, — odpowiedział z cicha.
 — Czy wcale a wcale nie wiedziałeś o tém, że uczuć twoich, czynów twoich, rozumu twego, wymaga od ciebie kraj twój i ziomkowie twoi?
 Tym razem żywsze światło zamigotało mu w źrenicach.
 — Słyszałem o tém, ale nie rozumiałem dobrze, co to ma znaczyć.
 — I nikogo, — ciągnąłem, — nikogo nie kochałeś tak bardzo, tak silnie, aby miłość ta ustrzegła cię od złego? ani ojca, ani matki, ani brata, ni sióstr?
 Wstrząsnął przecząco głową i rzekł:
 — Nikogo!
 Powstałem z miejsca, czując, że w oku mojém łza żalu pali się i wysycha w ogniu oburzenia.
 Późno już było. Dozorca parę razy zajrzał do izby. O zapadającym zmroku musiano zamykać turmę.
 Pożegnałem młodego więźnia, a gdy szedłem bra-