pracami jednak swemi zasila ciągle pismo p. n.: Bulletln, wydawane przez towarzystwo geograficzne w Paryżu.
A’court (Sir William), (ob. Hedesbury).
Acqs albo Dax, miasteczko leżące w departamencie arjezyjskim (Arieges), nad rzeką Aduran na południe od Taraskonu, mające około 5,000 mieszkańców, słynie już oddawna ze swych cieplic, znanych jeszcze Rzymianom, którzy je nazwali: Aquae Augustae, albo Aquae l’arbellicae. Położone w miejscu, gdzie się schodzą z sobą trzy urocze doliny opływa w ciepłe wody siarczane do takiego stopnia, że mu w tym względzie żadne ze sławnych zdroisk podpirenejskich dorównać nie może. Wody akskie ze względu na swe przymioty fizyczne i chemiczne, najpodobniejsze są do luszońskich (Bagneres de Luchon); co zaś do obfitości wody, akska przewyższa nawet zdrojowisko właśnie nadmienione, a jednak obecnie nie ma tej wziętości co tamta. Akska posiada 53 źródła, różniące się pomiędzy sobą temperaturą, okazującą rozmaite stopnie, zawarte pomiędzy + 21 a + 62° Reaumura. W niektórych wodach tamecznych ich siarczyki alkaliczne i siarkowodor rozkładają się łatwo, w innych trudniej. Okrom tego posiadają tamte bardzo wiele gazu kwasu węglowego. W Aksie znajdują się trzy wielkie łaźnie, z których najwięcej korzystają ludzie dotknięci przewlekłemi chorobami stawów i takiemiż wyrzutami skórnemi. Wodę ze źródła zwanego du Teix, pijają także w ilości małej, zmieszaną z mlekiem lub klejkiem owsianym, na długociągłe cierpienia piersiowe. Dr. F. Sk.
Acque Albule, znajdują się przy drodze zwanej Via Tiburtina, o trzy mile od Rzymu, a milę od miasteczka Tivoli, gdzie formują jezioro zwane Lago Solfatara. Woda ta ma smak kwaskowaty, zapach mocny gazu siarko-wodorowego, temperatury + 18° Réaumura. W składzie swym zawiera oprócz kwasu węglowego i gazu siarko-wodorowego, węglan wapna, siarczan wapna, chlorek wapnu, magnu, krzemian żelaza i t. d. — Zalecaną jest w chorobach skóry, zepsuciu soków, w liszajach zadawnionych, w chorobach nerek i pęcherza moczowego, szczególniej przy oddawaniu piasku z moczem; używa się głównie na kąpiele, wewnętrznie w małej tylko ilości. Dr. L. S.
Acquaviva, (ob. Aquaviva).
Acquit, z francuzkiego: za pokwitowaniem. Pour acquit albo per acquit używa się w handlu, zamiast dokładnego pokwitowania z całkowitej summy. Jakkolwiek samo posiadanie zapłaconego wexlu jest dostatecznym dowodem dla właściciela, pokwitowanie jednak ostatniego posiadacza jest już z tego powodu właściwém, by przeszkodzić innej osobie dalszego przekazania go.
Acre albo Saint-Jean d’Acre, miasto portowe na brzegach Syryi, u stóp Karmelu, liczące 10 do 15,000 mieszkańców. Roku 1004 zdobyli Acre Genueńczycy, a r. 1187 sułtan Saladdin, któremu w rok później wydarli je Krzyżowcy. Roku 1291 dostało się Egipcyjanom, a r. 1517 Turkom. Przy pomocy Anglików miasto r. 1799 wytrzymywało przez dwa miesiące oblężenie Francuzów. W Maju 1832 r. Ibrahim-Pasza zdobył je szturmem dla wice-króla Egiptu. W wykonaniu traktatu z 15 Lipca 1840 roku, sprzymierzone floty angielska, austryjacka i turecka zdobyły Acre po dwudniowem bombardowaniu (4 Listopada 1840 r.). Razem z Syryją Mehmed-Ali stracił i paszalik Saint-Jean-d’Acre. (ob. Egipt).
Acrel (Olaf), sławny chirurg szwedzki, ur. w r. 1717 pod Stokholmem. Po dwakroć był obrany prezydentem akademii lekarskiej w Stockholmie; z dzieł jego najważniejsze są: Obserwacyje chirurgiczne, w r. 1759 wydane po holendersku w Lejdzie i po niemiecku w Lubece. Um. w bardzo podeszłym wieku 1806 r.
Acrodynia. Wyraz ten oznacza chorobę, powstającą po zjedzeniu chleba ze
