powróciwszy do ojczyzny, został professorem przy uniwersytecie w Upsali, gdzie w 1812 r. wykładał materyję medyczną. Jako autor znany jest z wielu dzieł w naukach przyrodzonych, nadto wydał autobijografiję Linneusza. Od jego imienia niektóre gatunki roślin, mchów i owadów otrzymały nazwę. Pozostałe po nim zbiory roślin zakupił uniwersytet upsalski. — Afzelijus (Jan), brat poprzedzającego (ur. 1753, um. 1837) professor chemii w Upsali. Wpływem swoim chociaż nie przez pisma, wiele się przyczynił do rozwoju chemii w Szwecyi. — Afzelijus (Piotr), brat poprzedzających (ur. r. 1760, um. 1853), professor medyczny w Upsali, następnie lekarz króla szwedzkiego. Należał do uczonych i wielce w swoim czasie wziętych lekarzy. — Afzelijus (Andrzej Eryk), brat stryjeczny poprzedzających (ur. r. 1779), wykładał od roku 1818 do 1821 prawo w Abo. — Afzelius (Arvid-August) ur. 1785, pastor w Enkoeping, zjednał sobie imię, tak przez oryginalne utwory poetyczne, jak przez prace około starożytnej literatury skandynawskiej. W młodości swej już zajmował się gorliwie zebraniem dawnych pieśni ludu szwedzkiego, a nawet w narzeczu popularném napisał kilka poezyi. Wspólnie z Geijerem wydał Svenska Folkoisar (pieśni ludu szwedzkiego) do których opracowali melodyję Heffner w Upsali i Gronland w Kopenhadze. Dokonał wybornego przekładu Saemundar Edda. Tragedyja jego Den sista Folkungen pod względem jedynie lirycznym na uwagę zasługuje. Wreszcie postanowił wydać historyję szwedzką, opartą na podaniach ludowych (Svenska Folkets sagohoefdar), lecz tej wyszło tylko (od roku 1839 do 1843) pięć zeszytów.
Aga albo Agha, tytuł turecki, nadawany wyższym dowódzcom wojskowym i dostojnikom seraju sułtańskiego, a szczególniej rzezańcom. Aga silihdar jest naczelnikiem piechoty, aga spahów naczelnikiem jazdy, agatopidżi dowódzcą artylleryi i t. d. Aga janczarów, dawniejszy dowódzcą tego groźnego dla sułtanów korpusu, równał się niemal w potędze wielkiemu wezyrowi.
Agab, prorok, z czasu Apostołów, jeden z 72 uczniów Jezusa Chrystusa, według Ojców Kościoła Greckiego, umarł męczennikiem w Antyjochii. Przepowiedział wielki głód, który rzeczywiście nastąpił w czwartym roku panowania cesarza Klaudyjusza (Dz. Apost. 11, 28). W kilka lat później, spotkawszy się w Cezarei, z apostołem ś. Pawłem, udającym się do Jeruzalem, przepowiedział mu, że Żydzi wydadzą go w ręce pogan (Dz. Apost. 21, 10), co się też ziściło. Grecy obchodzą pamiątkę Agaba 8 Marca, łacinnicy 9 Lutego.
Agacz, albo mila turecka, których 20⅚, idzie na średni stopień południka ziemskiego; a zatem Agacz równa się prawie 5 wiorstom.
Agady, gromada trzech wysp przy zachodnim krańcu Sycylii, z których największa, Favignana, posiada dogodną przystań i liczy około 4,000 mieszkańców. Druga z nich, Leranzo, jest górzysta i obfituje w zboże, wino i płody południowe. Trzecia, Maretimo, znana najbardziej z chowu pszczół i uprawy kaparów.
Agag, król Amalecytów, pojmany przez Saula, który go zachował przy życiu, również jak trzody jego i wszystko co miał najpiękniejszego, wbrew woli Pana Boga, rozkazującego zabić Agaga, a wszystko co miał zniszczyć. (I Król. 15, 1). Tym postępkiem Saula rozgniewany Bóg, postanowił odjąć mu królestwo, o czém go zawiadomił Samuel prorok, wyrzucając mu jego nieposłuszeństwo, a przywoławszy Agaga, bardzo tłustego i drżącego, rozsiekał go w sztuki w Galgala, r. 1074 przed erą chrześcijańską.
Agalmatolit, Obrazkowiec, Pagodyt (Beudant), minerał ten przywożony bywa do Europy z Chin pod postacią małych posążków, pagod i t. p., używanych na ozdoby kominków. Znaleziono również całkowicie podobny do agalmatolitu chińskiego kamień i w Nagyag w Siedmiogrodzie, oraz w łupku błyszczowym w Schwar-
