Aganippe, córka bożka rzecznego Tekmessusa, pod Helikonem w Beocyi, była nimfą źródła Aganippe, które pijącego zeń wodę, napawało wieszczem natchnieniem (ob. Helikon).
Agapant, Agapanthus, rodzaj utworzony przez L’Heritier z gatunku Crinum africanum, a przez R. Browna do rodziny Hemerocallideae włączony; ma guzik owocowy wolny, kielich do płatków korony podobny, przy podstawie rurkowaty, ma 6 wcięć nie równych, pręciki są odchylone. Jedyny gatunek Agapantus umbellatus jest piękną afrykańską rośliną, odznacza się kwiatami błękitnemi, ułożonemi w baldach pojedyńczy, na wierzchołku łodygi do trzech stóp wysokiej. Liście przy nasadzie łodygi wyrastające, są podłużne, gładkie. Roślina ta łatwo się rozmnożyć daje przez rozdzielanie starych łodyg; przez lato utrzymuje się w ogrodach pod gołem niebem, na zimę należy ją przenieść do oranżeryi. S. P.
Agape (z greckiego agape, miłość), tak pierwsi chrześcijanie nazywali wspólne biesiady, poprzedzające kommuniję świętą, w których, na znak miłości braterskiej, udział brali ludzie wszystkich stanów. Święty Paweł w liście do Koryntów użala się, że Agape nie noszą już na sobie dawnej cechy jedności, gdyż z powodu, iż każdy potrawy swoje z sobą przynosi, jedni odchodzą syci, gdy tymczasem drudzy znoszą męczarnie głodu. Później Agapy skalane zostały niektóremi nadużyciami, wynikłemi głównie z pocałunku braterstwa, który, bez względu na różność płci, dawali sobie wszyscy współbiesiadnicy, aż w końcu sobór Kartageński r. 397 zupełnie ich zabronił. — Za naszych czasów Bracia Morawscy odnowili zwyczaj podobnie wspólnych biesiad, na których, wśród modlitw i pieni pobożnych, spożywają herbatę i bułki.
Agapety, panny, które w pierwszych wiekach Kościoła chrześcijańskiego, powodowane jedynie pobożnością i miłością bliźniego, mieszkały wspólnie z księżmi, aby im nieść pomoc i usługę. Kiedy później świątobliwy ten obyczaj wyradzał się częstokroć w nierząd, sobór Lateraneński za papieża Innocentego III roku 1139, jak najsurowiej utrzymywania Agapet przez księży zabronił. (Ob. mowę ś. Jana Chryzostoma, przełożoną na język polski w Przyjacielu Prawdy chrześcijańskiej, zeszyt 3-ci, Przemyśl 1833). — Agapetami nazywała się także pewna sekta Gnostyków pod koniec IV wieku po Chr., którą ś. Hieronim opisuje jako złożoną z niewiast i młodych mężczyzn, a nauczającą, że dla czystego sumienia nie masz nic nieczystego. Jedném z prawideł tych Agapet było raczej przysiądz krzywo, niż wydać tajemnicę sekty.
Agapit I (święty), papież, Rzymianin, wstąpił na tron po Janie II, roku 535. Wkrótce otrzymał listy od Justynijana cesarza, obejmujące jego wyznanie wiary, według zwyczaju katolickich monarchów Konstantynopola. Włochy znajdowały się podówczas jeszcze w ręku Ostrogotów: ale ich panowanie, od śmierci Teodoryka Wielkiego tak się chyliło ku upadkowi, że Teodat ich król, skłonił Agapita do udania się do Justynijana, aby wyjednał u niego przedłużenie pokoju między cesarzem wschodnim a Gotami. Agapit w towarzystwie pięciu biskupów i licznego duchowieństwa wyjechał, zastawiwszy naczynia święte kościoła ś. Piotra, na koszta podróży. Przyjął go najzaszczytniej Justynijan, ale na samym wstępie odmówił wejścia w żadne układy. Nalegał przytém, aby papież przypuścił do społeczności duchownej Antyma, z biskupa Trebizondy, wyniesionego na patryjarchę Carogrodu, przez względy cesarzowej Teodory, ale zarażonego biedami Eutychesa, których głośnym był zwolennikiem. Zgadzał się Agapit pod warunkiem, że się on wyrzecze tych błędów. Gdy zaś mu Justynijan groził wygnaniem, papież śmiało odpowiedział: „Mniemałem, żem przybył do chrześcijańskiego cesarza; lecz widzę, że znalazłem Dyjoklecyjana. Wiedz, że się nie lękam gróźb
