projektom finansowym Law'a (ob.), popadł w niełaskę, później jednak, po upadku Law’a, przywróconym został na dawną godność. Wszakże i jego usiłowania nie zdołały polepszyć rozpaczliwego położenia; acz mimochętnie, zezwolił na nowe niedorzeczne plany, jak np. na wygnanie parlamentu do Pontoise; gdy jednak oparł się coraz dziwaczniejszym projektom kardynała Dubois, powtórnie złożony został z urzędu. Wprawdzie w r. 1727 kardynał Fleury pozwolił mu powrócić do stolicy, wszelako kanclerstwo oddano mu dopiero w 10 lat później. Umarł r. 1751. Dzieła jego, złożone z mów parlamentarnych, obron sądowych, wyroków i opinij prawnych, wyszły w 13 tomach p. t.: Oeuvres, de Mr. le chancelier d' guesseau (Paryż 1759—1790), i odznaczają się równie gruntowną nauką, jak stylem pięknym, może niekiedy zbyt kwiecistym.
Aguffi, bożek kałmucki, którego wyobrażają w postaci ludzkiej, siedzącego na tronie, z książką w ręku.
Aguila, miasto i rzeka w prowincyi Habat, w królestwie Fezu; prowadzi znaczny handel bydłem, woskiem i miodem. — Aguila (villa Gultierez de l), miasto mexykańskie, niegdyś bardzo zamożne, dziś podupadłe.
A gui l’an neuf, formuła odnośna do uroczystości noworocznej u dawnych Gallów, kiedy z początkiem roku najstarszy druida (kapłan), na czele innych i ludu szedł do lasu i złotym sierpem ścinał żołędzie z dębów, które następnie poświęcone rozdawano między pospólstwo. — W Bretanii i w Pikardyi ubodzy do niedawnego jeszcze czasu chodzili w wiliję nowego roku po domach zamożniejszych mieszkańców, zbierając dary przy okrzyku: a gui l’an neufl.
Aguirre (Józef Saenz d’), kardynał, urodzony w Logrono, w Hiszpanii, roku 1630; wstąpił do zakonu benedyktynów, otrzymawszy stopień doktora teologii w Salamance, r. 1668, był tamże znakomitym professorem, później opatem ś. Wincentego i sekretarzem inkwizycyi, w końću kardynałem. Z pomiędzy licznych jego dziel teologicznych i filozoficznych, celniejsze są: Collectio maxima Conciliorum omnium Hispaniae et Novi orbis, tomów 6. Theologia S. Anselmi, tomów 3. Pisał także przeciw czterem propozycyjom Kościoła gallikańskiego r. 1683; niektórzy wszakże przypisują to dzieło ks. Charlas, z dyjecezyi Pamiers. Um. w Rzymie 1699 roku.
Agur, starożytny mędrzec Izraela, który w Przypowieściach Salomona, wskazany jest jako autor ich rozdziału XXX. Wielu kommentatorów, równie jak ś. Hieronim, rozumieją pod tém imieniem samegoż Salomona. Ale słusznie zarzucano, że Agur wymieniony jest tu jako syn Jachego, gdy Salomon zawsze , nawet w Pieśni nad Pieśniami, mianuje się synem Dawida, a forma i niektóre wyrażenia Przypowieści nie zdają się być pisane zwykłym stylem Salomona. Przeto Agur jest może nieznanym mędrcem Izraela, którego przypowieści załączono do zbioru Salomonowych.
Agurczyńskie wyspy, leżą na połudn.-wsch. stronie morza Kaspijskiego; rozciągają sie na 35 wiorst wzdłuż i 12 wiorst wszerz; mieszkają na nich Truchmeńcy; należą do Rossyi od r. 1743.
Aguti, rodzaj ssących. (Dasyprocta Illig.), z rzędu szczurowatych (glires), złożony z kilkunastu gatunków amerykańskich, nieprzechodzących wielkością zająca; mających nogi kopytkowate, tylne dwa razy dłuższe od przednich, zamiast ogona sęczek krótki, nagi; pyszczek ostry; uszy krótkie, jajowate. Ciało pokryte szerścią twardą, na tyle dłuższą. Zwierzątka kształtne, nocne, roślinożerne, podobne z obyczajów i smaku mięsa do zajęcy.
Agyleus (Henryk), urodzony w Bois-le-Duc, pochodzenia włoskiego, wydał r. 1561 przekład z greckiego na język łaciński Nomokanonu Focyjusza, wyższy
