przebija się własnym mieczem. Takim go nam maluje Sofokles w tragedyi: Ajax szalony.
Ajaxtyje, uroczystości na cześć Ajaxa, syna Telamona, po Achillesie najwaleczniejszego z wodzów greckich pod Troją, którego statua w Salaminie w świątyni była cała z hebanu. W Ajaxtyje obnoszono na ozdobnem łóżku postać bohatera w kosztownej zbroi.
Ajbaszewo, horodyszcze; leży w gubernii orenburskiej, o 15 wiorst od miasta Birska, na spadzistym brzegu (około 50 sąż.) rzeki Białej, zkąd dobywa się gips w dobrym gatunku (gypsum striatum).
Ajchler (Stanisław), właściwie po polsku zwał się Żołądek: zwano go z łacińskiego Glandinus. Zrodzony w Krakowie, początkowe nauki odebrał pod sła-wnemi mistrzami Piotrem Warszawczykiem i Stanisławem z Pińczowa. Z Janem, synem Seweryna Bonara kasztelana bieckiego, zwiedził obce kraje; w Fryburgu poznał się z Erazmem Roterdamczykiem, owem światłem Europy, i żył z nim w przyjaźni. Wawrzyniec Campegi kardynał, był jego dobrodziejem. Otrzymawszy w Bononii stopień obojga praw doktora, wrócił do Krakowa; sekretarzem miasta mianowany, a następnie adwokatem najwyższego sądu magdeburskiego w tem mieście. Doznawał względów jako mąż uczony od Piotra Kmity wojewody krakowskiego i pod jego orędownictwem wydał z własnemi przypisami. Pomponii Laeti: de Romanorum magistratibus, sacerdotiis, jurisperitis et Legibus, Kraków 1544, w 4. Wydał także Epithalamium na zaślubiny królewnej Izabelli córki Zygmunta I 1539: po różnych współczesnych dziełach, są rozrzucone jego wiersze łacińskim. Czacki nazywa go Dąbkiem, i twierdzi, że pisał wiersz polski (Janociana, Bentkowski, Juszyński).
Ajczuwak, han mniejszej hordy Kirgizów, syn Abul-haira hana, nastąpił na haństwo po bracie swoim Nurali hanie. W r. 1805 d. 15 Października, uwolniony został od tej godności i pensyję otrzymał. Miejsce jego zastąpił starszy syn jego Dżanturju, tegoż samegoż roku.
Ajdabuł, jezioro w półn.-zach. części stepu Kirgiz-Kajsackiego, zostającego pod władzą sybirskiego zarządu. Leży o 55 w. na południe od prykazu Kokczetońskiego. Długość jego wynosi 5 wiorst, szerokość 4 wiorsty. Brzegi pokryte są obszernemi łąkami; jezioro to ku wschodowi rozciąga się na daleką przestrzeń, przyjmując w siebie rzeczkę Tyczkauły; obfituje w rybę.
Ajdar, rzeka, poczyna się w gubernii woroneżskiej, przepływa mimo Starobielska, w gubernii charkowskiej, i wpada do północnego Dońca. Nad jej brzegiem, oprócz Starobielska, leżą miasteczka: Nowy i Stary Ajdar.
Ajer, tatarak, tatarskie ziele, albo kalmus (Acorus Calamus). Rodzaj roślin będący typem małej rodziny tatarakowych, mieszczącej Się między jedno-liścieniowemi. Kwiaty są na kolbie walcowatej osadzone. Jest to ziele wszystkim dobrze znajome i wszędzie rośnie na miejscach wodą zalanych. Korzeń rozchodzi się długo w ziemi błotnej, jest nieco płaski, tu i owdzie kolankowaty: zewnątrz źółtawo-czerwony, wewnątrz biały, pulchny, łatwo się łamiący i wydający zapach mocny i przyjemny. Korzeń ten ma smak rozpalający i gorzki; używa się często jako lekarstwo żołądkowe, albo w proszku, albo jak odwar; znany jest także w cukrze smażony i w tymże samym celu używany. W Zielone Świątki lud, szczególniej po wsiach, wysypuje liśćmi tatarakowemi domy swoje wewnątrz i zewnątrz i ubiera niemi okna; w Boże Ciało też liście używane są do wysypywania drogi w czasie processyi z przyczyny miłego zapachu i pięknej ich zieloności; z powodu przyjemnej woni, korzenie używają się w destyllacyi wódki, która
