od zwierząt się akklimatyzują, przecież i tutaj znajdują się granice, po za któremi wszelkie usiłowania nie dają owocu; granice te więcej zależą od natężenia ciepła słonecznego jak od średniej temperatury roku. Obecnie w wielu krajach pracują nad akklimatyzacyja zwierząt i roślin obcych, a z jakiegobądż względu pożytecznych; w Paryżu zawiązało się Cesarskie Towarzystwo Akklimatyzacyi, podobnie Towarzystwo Akklimatyzacyi roślin znajduje się w Rossyi, którego komitet odbywa posiedzenia w Moskwie. J.—Pz.
Ak-kojunli (Akcze), dynastyja książąt w Mahanie, wypędzona przez Mongołów, około połowy VIII wieku, podzieliła się z Seldżukami resztą kalifatu (ob. Achlat).
Ak-kolada (uściśnienie), tak zwała się niegdyś ceremonija w zakonach rycerskich, używana w czasie przyjmowania nowych członków. Wielki mistrz obejmował nowicyjusza, kładąc mu ręce na szyi (ad collum). — Akkoladą zowie się w muzyce klamra łącząca rygi nót, jak np. w nótach fortepijanowych rygi klucza wiolinowego i basu.
Akkomodacyja, stosowanie oka do odległości przedmiotu widzianego. Stosowanie to tak jest w oku potrzebném, jak np. zsuwanie lub rozsuwanie lunety w miarę tego, jak przedmiot, w który się wglądamy, jest mniej lub więcej od nas oddalony. Jak w narzędziach optycznych, tak też i w oku promienie światła tworzą dokładny, acz wielce pomniejszony obraz przedmiotu, od którego tamże rzucone zostały. Żeby jednak ten obraz uczynił wrażenie, następnie żeby był dokładnie poczutym, padać musi na siatkówkę (ob. Retina), inaczej bowiem widzenie nie byłoby wyraźnem. Ze zaś przy rożnem oddaleniu przedmiotów zmieniać się musi odległość obrazu, a mimo to równie dobrze widzieć możemy tenże sam przedmiot, aż po pewne granice, bliżej lub dalej od oka trzymany, ztąd się więc pokazuje, że musi zachodzić w oku jakaś zmiana, mocą której odległość tworzącego się w niem obrazu tak się umiarkowuje, iż tenże właśnie pada na siatkówkę. Tę to zdolność nazywamy akkomodacyją. Na czém polega nadmieniona zmiana? Na pytanie to długi czas nie zgadzały się odpowiedzi badaczów. Dziś powszechnie wywodzi się to ze zdolności, mocą której zmieniać się może w oku wypukłość soczewki (ob.). Dr. J. M.
Akkomodować, przypodobywać się komu, przymilać, dogadzać, nadskakiwać, starać się o względy i łaskę czyją. Wyraz w dawnej polszczyźnie w wiel-kiém użyciu będący. Marcin Bielski pisze: „Był to człowiek dobry, umiał się akkomodować każdemu.“ — Skarga, w inném znaczeniu go używa, np. mówiąc o pobożnej niewieście, pisze: „Musiała się świeckim obyczajom akkomodować,“ to jest: że stosowała się do zwyczajów światowych. — Ztąd poszedł wyraz akkomadacyja, przymiot zręcznego przypodobania się innym, i uzyskania ich względów.
Akkord, w muzyce (z włoskiego accordare, zgadzać się, a to znowu z łacińskiego, chorda, strona). Przez połączenie dwóch lub kilku głosów w szeregi idące obok siebie, roztacza się harmonija w czasie i wedle zasad jakie nauka wskazuje (ob. Harmonija). Każda w szeregach takich pochwycona chwila, mieszcząca zbiór tonów równocześnie brzmiących, daje nam akkord. W miarę więc, jak stosunek tonów do siebie z każdym ich ruchem się zmienia, akkord coraz to inną przybiera postać. Pojęcie ogólne akkordu nie określa liczby współbrzmiennych tonów; może ich być dwa, trzy, cztery i więcej, wedle czego powstaje nazwa akkordu dwu-trzy-czterogłosowego; trzy atoli złączone tony dają dopiero akkord w ścisłém tego wyrazu znaczeniu. W dwugłosie stanowić zwykłe akkord połączenie toniki (pierwszego tonu) z tercyją (trzecim tonem w górę); zmienia-
