za mistrzostwa Hanno na von Sangershausen, około 1263 roku. Znękany przeciwnościami Aleps, przepowiedział bliską zagładę swoim ziomkom i oświadczył publicznie, że nie mają się już czego spodziewać od swoich bogów; radził wreszcie aby przyjęli wiarę chrześcijańską, poddali się zakonowi, jeżeli chcą uniknąć nieszczęścia. Rozgniewani Sambijczykowie chcieli schwytać i ukarać Alepsa, który jednakże przygotowawszy się na to zawczasu, uciekł z Królewca. Sam dał z siebie przykład, skoro przyjął wiarę chrześcijańską. Był to nowy tryumf zakonu. Jul. B.
Aler (Paweł), Jezuita, ur. 1656 w Luxemburgu, um. 1727, wielkie położył zasługi podniesieniem szkół w krajach nadreńskich, przedewszystkiem zaś wsławił się jako autor znanego dzieła: Gradus ad Parnassum (Kolonija 1702), które mnogich doczekawszy się edycyj, ostatnio przerobioném i wydaném zostało przez Friedemanna (2 tomy; Lipsk, 1842).
Alesia, starożytne miasto Gallów celtyckich, w dzisiejszej Burgundyi, założone według podania przez Herkulesa, było niegdyś silną fortecą, której zdobycie uważać można za główny czyn wojenny Cezara. Pobiwszy Gallów pod dowództwem Vercingetorixa, Cezar zamknął ich w Alesia, i celem ogłodzenia oblężonych, otoczył fortecę wałami. Daremnie Vercingetorix robił kilka wycieczek i wzywał do broni wszystkich swych rodaków; zebrało się wprawdzie 330,000 Gallów, którzy massa uderzyli na Rzymian, lecz wały, fossy i szańce, broniące obozu nieprzyjacielskiego, skutecznie ich powstrzymały i wkrótce miasto poddało się Cezarowi. Ślady stadzien, wodociągów, połamane cegły, monety i t. p. znajdowane na polach dzisiejszej wioski Alise, na zachód od Dijon, wskazują dotąd miejsce gdzie stała niegdyś forteca; wszakże spór toczy się między uczonymi, gdzie mianowicie leżała Alesia. Podług dzieła: Alesia, etude sur la septieme campagne de Cesar en Guide (Paris, 1859), przypisywanego księciu Aumale, jest to Alise-Śainte-Reine na górze Auxois w Burgundyi. Ernest Desjardins, professor historyi w liceum Bonapartego, w dziele: Alesia, resume du debat, z załączeniem dotąd niewyda-nych uwag Napoleona I, nad kommentarzami Cezara (Paris, 1858), twierdzi że jest to Alaise, we Franche-Comte, na północ Salins. To zdanie, wraz z wielu innymi, podziela także J. Quicherat w piśmie: Conclusion pour Alaise dans la question d'Alesia, 1858 r. Kwestyja atoli ostatecznie rozstrzygniętą niezostała, dała jednak pochop do wyjaśnienia wielu szczegółów wojen Cezara w Gallii.
Alessandri Alessandro, albo Alexander ab Alexandro, urodził się 1460 roku w Neapolu, gdzie przez pewien czas był adwokatem; zachęcony pięknemi pracami archeologicznemi Filelfa i Calderino, poświęcał się z zapałem badaniom starożytności klassycznych. Najznakomitszym jego dziełem, napisanem na wzór Nocy attyckich Aula Gelliusa, są Bies geniales (Rzym 1522), w których sposobem dyjalogicznym tysiącznych dotyka przedmiotów z dziedziny starożytności klassycznej. Dzieło to wiele miało powodzenia i kilku doczekało się edycyj. Alessandri um. 1525 r. w Rzymie, gdzie przez czas jakiś sprawował obowiązki protonotaryjusza neapolitańskiego.
Alessandria, z urągliwem przezwiskiem delta paglia (słomiana), forteca i stolica prowincyi tegoż nazwiska w królestwie sardyńskiem, przy ujściu Bormidy do Tanaro, założona około 1168, nazywała się dawniej Caesarea, i dopiero na cześć papieża Alexandra III otrzymała miano teraźniejsze. Liczy około 36,000 mieszkańców, prowadzących znaczne rekodzielnie wyrobów lnianych, wełnianych, jedwabnych, pończoszniczych i kapeluszniczych, a nadto słynnych z biegłości w ogrodnictwie. Alessandria jest środkowym punktem ruchu handlowego między Genuą, Turynem i Medyjolanem. Ważna z położenia swego, pod względem stra-
