więc sobie wielu nieprzyjaciół, tak iż przed rewolucyją europejską z 1848 r. jedna tancerka pozbawiła go władzy. Ustąpił jednak zaszczytnie, bo gdy wahano się podpisać indygienat dla Loli-Montez, on i jego ministeryjalni towarzysze podali się do dymisyi, która po pewnej zwłoce przyjętą została. Abel udarowany dawniej przez króla dobrami, wyjechał jako poseł do Turynu. W roku 1849 wystąpił na krótki czas w drugiej izbie zgromadzonych stanów, a chociaż wywołał kilka scen burzliwych, już wszakże żadnego nie wywierał wpływu. Zdolności administracyjne i energiję, nawet nieprzyjaciele przyznają Ablowi.
Abel (Karol Fryderyk) ur. 1726 r. w Kothen, um. 1786 w Londynie, muzyk, głośny z tego, iż grywał pierwszy, a zarazem i ostatni na instrumencie zwanym Gambą, albo viola di gamba. Był dyrektorem orkiestry i nadwornym wirtuozem królowej angielskiej; zostawił oraz 27 dzieł muzycznych, symfonij, uwertur i t. p., które zalecają się silną melodyją.
Abel (Niels Henryk) jeden z najgenialniejszych matematyków nowszych czasów, urodził się 5 Sierpnia 1802 roku w Findoe w Norwegii. Już w Chystyjanii, kiedy był uczniem szkół, okazał wielkie zdolności w rozwiązywaniu zagadnień matematycznych. Będąc w uniwersytecie ogłosił kilka rozpraw, które ustaliły jego sławę w świecie uczonym i skłoniły rząd do udzielenia mu funduszu na podróż dwuletnią dla udoskonalenia się w matematyce. Abel zwiedził Berlin, Wiedeń i Paryż, zkąd wrócił do Berlina, gdzie zabrawszy znajomość z wydawcą dziennika matematyki czystej i stosowanej Crelle (Journal fur reine und angewandte Mathematik), był jego jednym z najlepszych współpracowników. Prace Abla dotyczyły najwięcej teoryi funkcyj eliptycznych, nad któremi współcześnie z K. G. J. Jacobi’m pracował i najpiękniejszemi odkryciami wzbogacił. Po powrocie do kraju, został docentem przy uniwersytecie i szkole inżenieryi w Chryslyjanii, lecz pracą nad siły, wpędził się w suchoty, które przecięły pasmo życia i pracy pożytecznej; umarł 6 Kwietnia 1829 roku w Froland przy Arendal. Pisma Abla w języku francuzkim wydał nauczyciel jego Holmbock w Chrystyjanii 1839 roku w 2 tomach.
Abel de Pujol (Alexander Dyonizy), malarz historyczny i członek akademii sztuk pięknych w Paryżu, urodzony w Valenciennes 1785 r., był uczniem Dawida, którego styl i tradycyję uwiecznił w najnowszej szkole francuzkiej. W 26 roku życia, za swój obraz, przedstawiający patryjarchę Jakóba, błogosławiącego dzieciom Józefa, odebrawszy wielki medal i stypendyjum do Rzymu, po kilkoletnim tamże pobycie, zajął opróżnione śmiercią Gros’a miejsce w akademii (1835); w ogóle zaś od wszystkich rządów, które w kraju tym krótko po sobie następowały, nieprzerwanej zawsze doznawał opieki. Płodny jego talent przyozdobił prawie wszystkie w Paryżu kościoły i nowsze gmachy; najcelniejsże freski jego znajdują się w kościołach śś. Rocha i Sulpicyjusza, w wielkiej sieni Luwru i na gmachu Bursy; przyłożył się również do udekorowania galeryi Dyjany w Fontainebleau. Kilka obrazów Abla jest w Wersalu, z nich najznakomitszy: Achiles de Harley przed zwierzchnikami Ligi. Niemniejszą liczbę utworów tego artysty posiadają muzea departamentalne. Pomimo tak nadzwyczajnej płodności, Abel nie pozyskał jednak innej sławy nad tę, iż jest malarzem starannym i poprawnym; talent jego jest zimny i w ogóle dosyć pospolity.
Abel Rémusat, (ob. Rémusat).
Abelard (Piotr) Abéilard, Abaelardus, należy do najsławniejszych mężów średniowiecznych, jako człowiek nauki i serca. Abelard był synem najstarszym szlachetnej rodziny, ur. w Pallet, we Francyi; okazywał już w dzieciństwie wielką skłonność do zajęć poważnych. Opuściwszy dom rodzicielski, udał się do Paryża i słuchał tam wykładu, znakomitego w owym czasie realisty, Wilhelma z Cham-
