wnie później weszła w użycie. Obok tych dóbr lennych znajdowały się inne, których posiadania nie tą dostępywano koleją, na które posiadacze mogli do dawniejszych praw odwoływać się i rozciąglejszą nad nimi mieli władzę. Te dobra z rąk do rąk przechodzące, bądź prawem spadku, bądź skutkiem umowy, były to dobra allodyjalne, Allodia. W tytule 72 prawa salickiego, de Allodiis, wyraz ten używa się na oznaczenie dóbr dziedzicznych, dóbr prawem spadku po przodkach odziedziczonych. W kapitularzach Karola Wielkiego i jego następców, al-lodyja zawsze są używane, w przeciwnym znaczeniu lenności feudów; dawni prawoznawcy wyrazy allodyja i dziedzictwo biorą za synonimy. Allodium zatem stanowi własność gruntowną w tém znaczeniu, że jej posiadacz nie stoi już pod nikim wyższym, któryby tą własnością mógł rozporządzać. Ztąd allodyjalizm jest system własności, który obywatela robi w ten sposób posiadaczem gruntu, że monarcha zmieniać posiadaczy nie może. Gdzie własność jest w tym systemie, tam i stosunki towarzyskie muszą się tworzyć, inaczej i allodyjalizm prawa cywilnego, pociąga za sobą allodyjalizm prawa publicznego. W politycznym układzie państwa allodyjalizm stoi naprzeciw feudalności, czyli lenności, według której tylko monarcha jest właścicielem ziemi, a wszyscy poddani są jakby wieczyści dzierżawcy. W Anglii, każda ziemia uważa się za lenność i dowodzenie allodyjalności miejsca mieć nie może. We Francyi pod dawnym rządem każda ziemia uważała się za lenność, podług maxymy: nulle terre sans seigneur; allodyjalność zaś dowodami stwierdzić należało. W Niemczech allodyjalność bierze się za ogólne prawidło, a lenność dowodzoną być powinna. Ponieważ prawa wassala do lenności są bardzo ograniczone, a sukcessyja praw lennych, osobnym jest poddana przepisom, różnica zatem pomiędzy dobrami lennemi i allodyjalnemi wielkiej jest wagi. W Polsce od najdawniejszych czasów był stan allodyjalny. Przez cały ciąg panowania Piastów, rzeczywisty feudalizm miejsca mieć nie mógł. Pojedyncze, ukazujące się wyjątki dowodzą bardzo małego wpływu, działającej na Polskę od zachodu feudalności. Lubo był system u nas allodyjalny, wyrazu tego nie używano, chociaż znana była wyjątkowo lenność. Od czasu Stefana Batorego, dobra ziemskie szlacheckie stały się nieograniczoną własnością posiadaczy, nawet co do wnętrza ziemi. K. Wł. W.
Allodium w dawnych dyplomatach polskich znaczy to samo co curia, dwór, folwark. W. D.
Allofan, minerał z familii glin, nazwany allofanem przez Stromeyera, nazywany bywa także reinmannitem na cześć Reinmanna, który go w końcu 1815 r. pierwszy odkrył w Saalfeld w Turyngii. Znajduje się w postaci zbitej, gronowatej, nerkowatej. Bardzo kruchy. Twardość szpatu wapiennego C. g. = 1,8 — 2,0. Barwy lazurowej, niebieskiej, chociaż są i allofany zielone (w Guldhausen w księztwie Waldeck). Liczne rozbiory dowodzą, że wzór jego najbliższy jest: 2 SiO3 3 AL2O3 + 15. HO. Wszystkie allofany mają przy sobie jako przymieszkę nieco tlenniku miedzi albo wodnego krzemianu miedzi, który około 2,5% wynosi. Pod dmuchawką się nie topi, płomień jej barwi na zielono, w kwasach rozpuszcza z wydzieleniem galaretowatej krzemionki. Oprócz wymienionych miejscowości, znajduje się jeszcze w Schneebergu (w Saksonii), w Firmy w depart. Aveyron i u nas w Miedziano-górze. K. J.
Allogonit, Herderyt (Haidinger). Minerał bardzo rzadki, będący wedle Plattnera podwójnym fosforanem glinki i wapna. K. J.
Allokacyja (z łacińskiego), wyrażenie prawne, znaczy tyle, co przyznanie jakiej pozycyi w rachunku, lub budżecie.
Allokucyja (z łacińskiego), przemowa publiczna wodzów rzymskich do armii,
