Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/572

Ta strona została przepisana.

szczątki tego ludu, wytępi to, za czasu Ezechijasza, pokolenie Symeona i zagarnęło jego kraj, (I, Paral. 4, 43). Królowie Amalecytów prawie wszyscy nosili imię Agag. Stolica ich nigdzie nie jest wymieniona. Według podań arabskich, Amalecyci są jedną z najdawniejszych gałęzi ludów arabskich, pochodzących od Chama, podobnie jak Chananejczycy. Filon zaliczał ich do Fenicyjan. L. R.

Amalfi, miasteczko nadmorskie, nad zatoką Salerno, w królestw e neapolitańskiém, liczące około 3,000 mieszkańców. Amalii w wiekach średnich było rzecząpospolitą, później zaś kwitnęło pod odlzielnemi książętami, dopóki w końcu XI wieku spustoszenia Normandów, a następnie Pizańczyków nie pozbawiły go znaczenia. Prawo morskie tutejsze (Tabula Amalphitana) obowiązywało niegdyś w całych Włoszech. Amalii jest miejscem urodzenia Flawijusza Gioja, wynalazcy kompasu, i Tomasza Angelo, zwanego Masaniello.

Amalgam, Amalgamacyja, od (ama razem, i gamo żenię); w ogólności połączenie kruszców np. złota, srebra, cyny i t. d., z merkuryjuszem (rtęcią). — Amalgam srebra. Ani kolorem, ani pozorem nie różni się od samego srebra, lecz tak jest miękki iż pomiędzy palcami ugniatać się daje. Jeżeli mulę srebrną albo złotą przepraży się i bardzo drobno sproszkuję, a doda merkuryjuszu, mieszając je, utworzy się połączenie mechaniczne jego z tym proszkiem kruszcowym. Z tej mieszaniny wydziela się amalgam przez wygniatanie zwykle w workach skórzanych; gdyż ten się przesącza kroplami przez drobne p Ty skóry, w postaci srebrzystego potu. Następnie z amalgamu w osobnym piecu oddziela się merkuryjusz, i pozostaje czyste srebro lub złoto. Sposób ten otrzymywania kruszców z rud drogich, wynaleziony został w Mexyku przez Bartłomieja z Medyny, około 1550 r., gdyż dla obfitości merkuryjuszowych k pala łatwo go było zastosować. Używano amalgamowania w Peru od czasu Ferdynanda Velasqueza około 1570 r. Amalgamacyja wprowadzona i wydoskonalona została do Europy w końcu zeszłego wieku, w hutach srebrnych saskich pod Frejbergiem. Od niewielu jednak lat zarzucają ją w hutach frejbergskich, odkąd znaleziono sposoby daleko tańsze, przez użycie soli kuchennej do wydzielenia srebra, metoda Augustyna od jej wynalazcy zwaną. — Amalgam złota używany jest do złocenia, a to tym sposobem, iż pokrywszy nim kruszec, następnie w ogniu ulatnia się żywe srebro, a złoto jako pozłota pozostaje. — Amalgam cyny służy do podlewa na zwierciadeł. Inne amalgamy używane są: bizmutu na podlewę szkieł, nadającą im pozór kruszcowy. Amalgamy srebra lub palladu, używane bywają do plombowania zębów. H. Ł.

Amalgamat, rodzimy związek srebra z rtęcią, stanowiący minerał pięknego srebrzystego koloru, z połyskiem metalicznym. Przedstawia się on w dwunastościanach rombowych, w massach ziarnistych i blaszkach; w tym ostatnim razie, wyścieła małe szpary. Rysuje gips, twardość ma 2,5. C. g. 12,119: pod dmuchawką rtęć się ulatnia, a kulka metaliczna pozostaje; podobnież zachowuje się na węglach żarzących. W kwasie azotnym łatwo rozpuszczalny. Wedle rozbiorów Klaprotha odpowiada wzorowi AgHg, wedle zaś Mayera i Cordier, AgHg., pierwszy zawiera 26,5, drugi 35% srebra. W pierwszym razie kryształy są świetnego blasku i należycie wykończone, w drugim kąty ich i krawędzie są zaokrąglone i czasami pokryte kuleczkami rtęci. Możnaby go dla blasku wziąść za srebro rodzime, ale jest kruchy, gdy przeciwnie srebro kuć się daje. Znajduje się z rtęcią rodzimą i cynobrem w Landsberg, Stahlberg i Mörsfeld w Bawaryi reńskiej, w Szlana w Węgrzech, w Almaden w Hiszpanii, w Sala w Szwecyi i w Allemont we Francyi. W rudach platynowych z Kolumbii, Schneider odkrył amalgamat złota, w postaci ziarn kruchych, składających się z 38,39% złota, 5,00%