Amboten, zamek w Kurlandyi, w powiecie piltyńskim, w powabnej okolicy, założony r. 1246 przez mistrza Krzyżaków Dytrycha z Greningi. W r. 1247 zaszła tu bitwa między Krzyżakami a Litwinami: ci ostatni zostali porażeni.
Amboten, dom szlachecki w Polsce.
Ambotras, wyraz francuzki, składający się z ambo i tracer kreślić, użyty na oznaczenie narzędzia podobnego do pantografu (ob.), za pomocą którego otrzymuje się wierna kopija pisma współcześnie z pismém oryginalnem z pod pióra wychodzącém; może więc być z korzyścią użytym przy pisaniu listów jednakową treść zawierających,
Ambra. Dawniej nazwiskiem tém oznaczano wiele ciał rozmaitych, dodając właściwy przymiotnik, jak cetynę, ladanum i t. d., dzisiaj pozostało w użyciu nazwanie ambry szarej, dawniej bardzo używanej, teraz zupełnie zarzuconej, jako środek lekarski pobudzający i antyspazmodyczny. O pochodzeniu ambry szarej i jej naturze dziwne rzeczy opowiadano, tak, że dotychczas nie możemy wyjaśnić, co była rzeczywiście ambra starożytnych. Ambra w ciepłych strefach pływa po morzu, lub na brzegi bywa wyrzucaną; najlepsza pochodzi z Madagaskaru, Surinam i Jawy, lecz znajduje się także na brzegach Japonii, Chin, Koromandelu, Afryki, Brezylii, a nawet napotykano ją w zatoce Gaskońskiej. Znajdowano ją niekiedy w kanale kiszkowym potfisza (Physeter macrocephalus); przypuszczano zatem, że ambra jest wyrobem chorobliwém tego zwierzęcia, podobnie jak kamienie żółciowe lub kiszkowe. Zresztą uważano ją także za gumrnę lub żywicę wyciekła z drzew, albo za jakiś gatunek kamfory, grzyb, odchody wielorybów, albo tłuszcz pozostały ze zgniłych ryb morskich i mięczaków. To co teraz ambrą zowią rzeczywiście, pochodzi z potfiszów. Jest to massa nieprzezroczysta, ciągła, ciemno-szarawej barwy, wywiązująca zapach właściwy przyjemny i dla tego z innemi ciałami bywa używana w fabrykacyi pachnideł. Przedtem wchodziła ona także do wielu leków, jako środek pobudzający działalność organów płciowych. Jako główną jej część składową podają tak zwaną ambre-ing czyli ambraing, która jest materyją tłustą, krystaliczną, błyszczącą, białą, dobną do cholesteryny, znajdującej się w kamieniach żółciowych, i podobnie jak ta ostatnia, otrzymuje się przez wyciąganie ambry gorącym spirytusem, z którego po ostygnieniu wydziela się w igiełkach. Oczyszcza się przez powtórną krystalizacyję. T. C.
Ambracyja, wnuczka Apollina, córka Melaneusza, króla Dryjopów i Epirotów: od niej wzięła nazwisko. — Ambracyja, stolica Epiru, nad rzeką Arachtos (dziś Arta), leży na 80 stadyi powyżej odnogi ambracyjskiej, i jest miastem najbardziej wysuniętem na północ ze wszystkich czysto helleńskich. W bagnistej nizinie, na północo-zachód od Ambracyi, leżała warownia Ambrakus. Szczęśliwe dla handlu położenie doprowadziło w starożytności to miasto do nader kwitnącego stanu, dowodem czego były przepyszne jego gmachy, jak np. świątynie Eskulapa i Minerwy. W czasie wojny peloponnezkiej Ambracyja została zburzoną, pod Cacydami jednak znów się podniosła, a Pyrrus założył w niej swoją rezydencyję. Następnie zrabowali to miasto Etolczycy i Rzymianie, poczem prawie wszyscy mieszkańcy przenieśli się do Nikopolis, a dopiero w ostatnich czasach cesarstwa rzymskiego Ambracyja doszła znowu do niejakiego znaczenia. Pocqueville odkrył ruiny Ambracyi w gęstym lesie; cytadella Pyrrusa była jeszcze w zupełnie dobrym stanie.
Ambracyjska odnoga (Ambracicus sinus), dzisiejszy Golfo di Arta, znaczna odnoga morza jońskiego między Akarnaniją a Epirem, w starożytności
