dróżników, dla tego że w nim są złożone szczątki Kolumba, którego Opatrzność użyła za narzędzie do obdarowania Ameryki cywilizacyją chrześcijańską. — 39. Arcybiskupstwo S. Jayo de Cuba. San Jago było kiedyś stolicą wyspy Kuba, i dla tego już w r. 1522 podniesione na stolicę biskupią. Chociaż od Hawanny mniej ma wiernych, bo tylko do 200,000, parafij 32 i wikaryjatów 9, jednak jest dzisiaj arcybiskupstwem. Stolica arcybiskupia liczy 15,000 katolików. 40. Biskupstwo S. Jayo de Chili, założone r. 1561, liczy 400,000 katolików, a 60,000 w stolicy biskupiej. Od roku 1842 tutejsi Dominikanie musieli się se-kularyzować. Własność kościołowi została zabraną i naznaczono duchownym pensyje. Żadnemu zakonowi nie wolno tu istnieć; wygnano nawet wikaryjusza apostolskiego. — 40. Apostolski wikaryjat Jamaika, obejmuje wyspę tego imienia, wyspy Lukajskie albo Bahama, angielską osadę Honduras w Yukatan. Ludność katolicka w r. 1845 wynosiła 7,000, a miasto Kingston na wyspie Jamaika w 1840 roku 3,000. — 42. Biskupstwo S. Juan de Cuyo, w Ameryce Południowej, w rzeczypospolitej Venezuela. Założone w roku 1837, pierwszym biskupem mianowany Józef Emanuel Eufrosius de Quiroga Sermento. Dyjecezyja ta liczy 120,000 wiernych, a stolica biskupia 10,000. — 43. Biskupstwo Yu-catan, stolica biskupia jest w Merida, i liczy wiernych 30,000, a dyjecezyja do 600,000.— 44. Biskupstwo S. Karola (San-Carlos), w Ameryce Południowej, przy południowych krańcach państwa Chili: ma do 200 mil 0. Założone w r. 1843. Wyspa Chiloe liczy do 60,000 wiernych, a dyjecezyja przeszło 100,000.— 45. Biskupstwo Kingston. Założone w r. 1826 przez Leona XII początkowo obejmowało cala Wyższą Kanadę: ale dla rozległości zbyt wielkiej, w r. 1841 zostało rozdzielone na dwa. Liczba wiernych w całej Wyższej Kanadzie w r. 1840 wynosiła 90,000, a teraz mogła się pomnożyć przynajmniej do 100,000; a zatem po rozdziale na biskupstwa Kingston i Toronto, każde przynajmniej po 50,000. — 46. Arcybiskupstwo Lima. Miasto Lima, dzisiaj stolica rzeczypospolitej Peruańskiej, a dawniej całej Ameryki Południowej, wybudowane w roku 1535, miało już w r. 1539 biskupa, w r. 1547 wyniesione zostało na metro-polije. Kościoły jego, klasztory, szpitale i inne zakłady przywodzi na pamięć stolicę chrześcijaństwa i podróżujący przyrównywają je do Rzymu. Ludność tej dyjecezyi wynosi 200.000. a stolica arcybiskupia liczy do 70,000 wiernych.— 47. Biskupstwo Linares albo Nuevo Reyno de Leon. Biskupstwo to składa część państwa Mexykańskiego. Stolica biskupia w mieście Monterey; dyjecezyja podzielona na 50 parafij. Ludność katolicka wynosi 150,000, stolica biskupia liczy jej 12,000. — 48. Biskupstwo Littlerock, w Ameryce Północnej: w Stanach Zjednoczonych. Obejmuje stan Arkansas, ma 3,000 mil 0. Liczba wiernych jeszcze nie odpowiada rozciągłości dyjecezyi; liczy bowiem tylko 5 lub 6 tysięcy, a stolica dziś może mieć do 2,000 wiernych.— 49. Biskupstwo ś. Ludwika (Saint-Louis), w Stanach Zjednoczonych, dawniej należało do biskupstwa Nowego Orleanu, ale w r. 1827 część kraju została oddzieloną i nowe biskupstwo utworzone. Jest w stanie bardzo kwitnącym. Pracują tu z wielkim pożytkiem księża Jezuici i Missyjonarze. Pierwsi, przed kilku laty, prócz braciszków liczyli 42 kapłanów, a drudzy 28. Ma ta dyjecezyja do 120 klasztorów płci żeńskiej, które trudnią się wychowaniem panien i posługą chorym. Biskup Rosati, ze zgromadzenia ś. Wincentego a Paulo, w przeciągu swych rządów przez lat 17 nader wiele dobrego w tej dyjecezyi uczynił. Kościół katedralny bardzo okazały, ma ta dyjecezyja seminaryjum, stałe stacyje dla kapłanów w znaczniejszych miejscach: 80 kapłanów, zatem więcej jak którakolwiek w Stanach Zjednoczonych. Liczba wiernych wynosi do 100,000, a stolica biskupia
Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/636
Ta strona została przepisana.