Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/643

nad sundem Chatam, w Port-Essington i na sąsiednich wyspach; Skeneowie, Labassowie i Milkbanksundowie, razem w 16 rozproszonych pokoleniach, nakoniec 24 rozmaitych drobnych pokoleń na wyspie Vancouver. Wszystkie te pokolenia nadbrzeżne zajmują się prawie wyłącznie rybactwem; po większej części trzymają one niewolników, których traktują z najokropniejszem okrucieństwem. Językowe ich powinowactwa dotąd jeszcze są mało rozwikłane. 3) Rodzina Atabaska, dzieli się na dwa plemiona główne, wschodnie i zachodnie. Do wschodniego należą Czepejany, Indyjanie miedziani, Psie Żebra (Dogrips), Strongbowsy czyli Biwery, Górale indyjscy (Mountain-Indians), Owce (Sheep-Indians), Zające (Hare-Indians) i t. d.; do zachodniego, czyli Nowo-Kaledońskiego należą: Takellisy, Cekanie, Nohanisy i t. d. Żezowaci czyli Querellers mówią djalektem wcale różnym. 4) Liczne pokolenia obszernej rodziny Algonkwino-Lenape dzielą się na cztery gałęzie główne: północną, północno-wschodnią, wschodnią czyli atlantycką i zachodnią. Gałąź północną stanowią Knistynosy, zwykle Kreesami zwani, Górale i Naskopisy, Odżybwesy (niekiedy mylnie zwani Czyppewesami), Ottowasy wraz z Potowotawisami i Missinsygi. Do gałęzi północno-wschodniej należą Szeszatapuszy i Skoffisy na nadbrzeżu północném zatoki ś. Wawrzyńca, Mikmaki na zachodzie tejże zatoki w Nowej Szkocyi, Kap-Breton i Nowej Fundlandyi, Eczeminy i Abenako-wie. Z pomiędzy Algonkwinów Atlantyckich dawniejsi mieszkańcy Nowej Anglii, jak np. potężni niegdyś Pekwotowie, Massachusettsy, Narragausettsy, Mohikanie, Moniaki i Suskwehanie zupełnie już wymarli; z innych, jak z Delawasów i Nantikoków, pozostały tylko z tamtej strony Mississipi słabe gałęzie; zniszczeli również Powhaltany i Pamptykoesy. Dział zachodni plemienia Algonkwinów obejmuje Menomemisów, Miamów, Piankiszawów, wytępionych już dziś Illinezów, Sankisów i Foxesów, Kikapusów, Szawnosów, Czarnonogich (Blackfeet) i Szejennów. 4) Pokolenia Irokezów, podczas pierwszego zdobycia Ameryki straszne dla swego krwiożerczego okrucieństwa, dzieliły się dawniej na dwie gałęzie główne: większą północną i mniejszą południową. Irokezowie północni składali się z dwóch oddziałów, z których wschodni obejmoweł tak zwane: pięć narodów (Mohawków, Onejdasów, Onondagasów, Kajugasów i Senakasów, wraz z szóstym narodem Tuskarorasów, przyjętym do ich grona w latach 1714 i 15), zachodni zaś Wyjandotów czyli Huronów, Attionandaronów (naród neutralny), Andastów czyli Gujandotów i Erygasów. Dwa pierwsze z tych czterech pokoleń zachodnich wyniszczone zostały przez pięć narodów prawie zupełnie, dwa ostatnie ze szczętem. Z rzędu pokoleń Irokezów południowych Mekerrynowie czyli Tuteloki i Nottowajowie wymarli całkowicie, 5) Ludy Florydy w części południowej Stanów Zjednoczonych dzielą się na trzy gałęzie główne, mówiące trzema całkiem różnemi między sobą językami; i tak: językiem Katawba mówili Katawbasy i Wukansy: językiem Czyroke Czyroke-zowie, a językiem Czoktaw-Muskoge wszystkie pokolenia należące do związku Krików, jak np. Czykazowie, Czoktawsy, Muskogesy, Hiczytesy, Seminolo-wie i inne narody Florydzkie. Odrębnemi od tych trzech języków głównych są języki Uczysów, Naczezów, Alibanconsów, Kuzadów i kilku innych jeszcze pokoleń. Wszystkie te pokolenia południowe przeniesiono w ostatnich czasach na zachód Mississipi; ogólna ich liczba wynosiła wówczas 67000 dusz. 6) Pokolenia Sijuxów, na południu Atabasków, zaludniają krainę na zachodnim brzegu Mississipi aż do Arkanzas i do Gór skalistych, po 43 szerok. półn.; do nich należy najprzód: związek siedmiu niezależnych od siebie pokoleń Sijuxów właściwych, zwanych także Dakotasami czyli Nadowessyjczykami, wraz