demii nauk, wiele rozpraw zamieścił w aktach tej akademii, tudzież wydał: Icones et descriptiones stirpium rariorum ruthenicarum, Petersburg 1739 roku in 4-to.
Ammann (Paweł), urodzony 1634 w Wrocławiu, umarł w Lipsku 1691 r., sławny botanik, licznemi dziełami swemi nie mało się przyłożył do ustalenia zasad nauki botaniki; z nich najcelniejszém jest: Character plantarum naturalis (Lipsk, 1685 r.). Surowość jego krytyki i satyryczny dowcip zjednały mu wielu niechętnych.
Ammanati (Bartłomiej), rzeźbiarz i architekt florencki, urodzony 1510 roku, był uczniem Sansowina i wsławił się mianowicie w budownictwie, tak iż słusznie zaliczają go do największych architektów. Do celniejszych utworów jego należą: Pałac Pitti i most ś. Trójcy na rzece Arno we Florencyi: jako też Collegium Romanum, oraz pałace Ruspoli i Sagripante w Rzymie. Ammanati był także autorem znakomitego dzieła pod tytułem: La Città, obejmującego plany bram, pałacu książęcego, magistratów, kościołów, giełdy, mostów, teatrów, placów i t. d. Dzieło to było niegdyś własnością Ferdynanda Medyceusza, nie zostało jednak drukowaném; teraz niewiadomo, gdzie się znajduje. Ammanati umarł 1592 roku.
Ammelina, zasada organiczna (ob. Alkaloidy), odkryta przez Liebig’a w roku 1834, której skład wyraża formuła: C6N5H5O2. Czysta przedstawia proszek bardzo biały, nierozpuszczalny w wodzie, alkoholu i eterze; łatwo wszakże rozpuszczalny w alkalijach i kwasach, z któremi tworzy sole krystaliczne, zwykle oddziaływające kwaśno, ponieważ jej własności zasadowe są słabe. T. C.
Ammer albo Amber, rzeka w Bawaryi, wpadająca poniżej Moosburg do Izary. W dwudziesto-milowym biegu swoim przepływa ona jezioro tegoż nazwiska i dotyka wsi Ober i Unter-Ammergan, z których ostatnia znaną jest w nowszych czasach z dramatycznych przedstawień męki Chrystusowej, odprawianych co lat 10 w obec widzów, przybywających tu licznie z całej okolicy, a szczególniej z Monachijum.
Ammianus Marceliinus, historyk rzymski, urodzony w Antyjochii w IV wieku po Chrystusie, umarł w Rzymie r. 390. Ammianus Marceliinus służył wojskowo w Europie i w Azyi pod cesarzami Konstancyjuszem, Julijanem i Walensem: po śmierci tego ostatniego porzucił rzemiosło wojenne i osiadł w Rzymie, gdzie napisał Dzieje cesarzy w 31 księgach, z których pozostały nam tylko 18 ostatnich. W epilogu sam mówi, że zaczął od śmierci Domicyjana, a skończył na śmierci Walensa. Ponieważ język łaciński nie był ojczystym Ammianusa Marcellina, przeto i styl jego nie jest wolnym od usterków; lecz myśli i wyrażenia jego pełne są naiwności i dowodzą dobrej wiary autora. Bezstronność jego względem chrześcijan silnym jest argumentem, przemawiającym na korzyść pochwał, oddawanych przezeń cesarzowi Julijanowi. Jego opis dawnej Germanii widocznie pochodzi od naocznego świadka. Ammianus pisał również po grecku o mówcach i dziejopisarzach Grecyi, lecz z pracy tej pozostał tylko jeden fragment, w którym mówi o Tucydydesie. Najlepsze wydanie historyi Ammiana jest tak zwane Variorum, z przypiskami Wagnera (3 tomy, Lipsk 1808 roku). W Rzucie oka na dawność litewskich narodów i związki ich z Herulami, Joachima Lelewela (Wilno, 1808 roku), znajdują się wyjątki polskie z opisu północnej Europy, wyjęte z XXII księgi Ammiana Marcellina, użyte jako argument przeciw Naruszewiczowi. Wyjątki te przedrukowane w dziele Lelewela: Narody na ziemiach Słowiańskich przed powstaniem Polski (Poznań, 1853 roku; str. 295—312).
