łajewski i Sofijski nowo utworzone, Ochocki, Petropawłowski, Hiźygiński i Udski. Obwód Amurski utworzony został ze wszystkich ziem, znajdujących się na lewym brzegu rzeki Amur, zaczynając od połączenia się rzek Szyłki i Arguni, czyli od granic obwodów Zabajkalskiego i Jakuckiego, wzdłuż całego biegu Amuru, do ujścia rzeki Usiri i do nowej granicy obwodu Nadmorskiego. Miastem naczelnem obwodu Amurskiego ma być miasto Błagowieszczeńsk. Wielką i świetną przyszłość rokują krajowi Amurskiemu.
Amussat (Jan Zulema), lekarz francuzki, członek akademii lekarskiej w Paryżu, urodzony w Saint-Maixent (Deux-Sevres) 1796 r., otrzymał stopień doktora medycyny w Paryżu 1826 r., chociaż na dwa lata przedtém już został członkiem pomienionej akademii, do której otworzyła mu wstęp rozprawa o pęcherzyku żółciowym (Recherches sur la vésicule billiaire). Jego wynalazku jest sonda zupełnie prosta, za pomocą której wprowadza się przez cewkę, czyli kanał moczowy do pęcherza narzędzie wynalezione przez pp. Civiale i Leroy d’Etiolles służące do kruszenia kamienia. Pierwszą wiadomość o tem podał 1822 roku, a w 1823 ogłosił: Mémoire sur les rétrécissements de l'urètre et sur les injections forcées. Dwie te prace wyszły następnie razem pod napisem: Léçons sur les rétentions d’urine 1832 r. i dały powód do żywych rozpraw w Akademii. Amussat utrzymywał, że powinien dzielić prawa i chwałę pp. Civiale i Leroy d’Etiolles, gdyż jego wynalazek uczynił narzędzie tych ostatnich użytecznym, a bez tego nie możnaby go wcale zastosować: wynalazcy zaś obstawali przy wyłączności praw swoich. Akademija przechyliła się na stronę ostatnich, nie szczędząc przecież pochwał ich współzawodnikowi. Amussat zwrócił się potém ku innym częściom chirurgii. Ogłoszeniem swoich: Recherches sur la torsion des artères upowszechnił sposób postępowania, który się okazał bardzo użytecznym. Tę pracę, w r. 1829, akademija uwieńczyła nagrodą 6,000 fr. Za ogłoszenie: Expériences sur l’introduction de l’air dans les veines w r. 1839 otrzymał nagrodę 4,000 fr. Do najważniejszych prac Amussat’a liczą: Recherches sur le système nerveux (1835), tudzież Mémoire sur la possibilité d’établir un anus artificiel dans la région lombaire, sans pénétrer dans le péritoine. Prócz tych napisał wiele jeszcze rozpraw treści lekarskiej. Umarł roku 1856.
Amuzetta, po francuzku amusette, rodzaj armaty małego wagomiaru w zeszłym wieku używanej niekiedy w polu, głównie jednak w górach i w wojnie oblężniczej. Była to spiżowa armatka ośm stóp długa, strzelająca jedno, lub półtora funtowemi kulami żelaznemi i na lekkiej, dwukolnej lawecie osadzona. Amuzettą zwano także rodzaj wielkich hakownic, o lufie z kutego żelaza, osadzonej w drewnianém łożu, dającej się w różne strony obracać na ruchomych widełkach i przewożonej na dwukolnej lawecie. Drugi rodzaj amuzett wyrzucał ołowiane, pół funtowe kule. Zaprowadzenie tych lekkich armatek przypisują Maurycemu Saskiemu. Głównym ich przymiotem była lekkość i przenośność; dwóch ludzi było w stanie przewozić je z miejsca na miejsce. Używano ich więc głównie w górach i przy oblężeniu dla ostrzeliwania stoku i pola z krytej drogi, niekiedy jednak dodawano te armatki po jednej na pluton, piechocie i strzelcom, którzy je za sobą w polu ciągnęli i bez pomocy artylerzystów obsługiwali. Jeszcze w r. 1798 widzimy amuzetty u strzelców księcia Sasko-Wejmarskiego. Dziś żadne wojsko europejskie już ich nie używa. Wł. B.
Amygdalin. Ciało to obojętne, krystaliczne, zasługuje na uwagę szczególniej z powodu przemian jakich doznawać może. Amygdalin najpierwej został otrzymany z migdałów gorzkich: znajduje się również w liściach wawrzynośliwu (ob. prunus laurocerasus), w pestkach wiśni, brzoskwiń i t. d., ponieważ ciała
