skreśla obrazy ówczesnych obyczajów i życia społecznego. Dzieło to przełożył na język polski Łukasz Gołębiowski (7 tomów, Wilno, nakładem J. Zawadzkiego: 1819—25 r.).
Anachoreta, (z greckiego: anachoreo, oddalam się, usuwam się na stronę), znaczy pustelnik, samotnik, który żyje w odosobnieniu, zdaleka od ludzi, aby tem snadniej obcować mógł z Bogiem. Wschód był niegdyś pełen sławnych anachoretów; Zachód nie mało także miał swoich. Ustawy zakonu ś. Benedykta pozwalają przechodzić z życia klasztoruego na pustelnicze: de claustrensi fieri anachoretam (ob. Pustelnik).
Anachronizm (z greckiego: ana, na odwrót i chronos, czas), oznacza błąd przeciwko chronologii, czyli przeciwko właściwemu następstwu lub dacie wypadków. Anachronizm popełnia się również przypisywaniem jakiej osobie słów, których mówić, wyobrażeń i wiadomości, których mieć nie mogła, jako też nadaniem całej jakiej epoce zwyczajów i obyczajów innego czasu. Poeci niekiedy rozmyślnie popełniają anachronizmy, jak np. Wirgilijusz robiąc Dydonę współczesną Eneasza, kiedy ten ostatni żył około 1,200 r. przed nar. Chr., ona zaś na przeszło 200 lat wcześniej; tak samo leź w nowszych czasach niektórzy romantycy, jak np. Tieck w swojej tragedyi: Genowefa i innych. Naznaczenie daty wypadku w epoce późniejszej, aniżeli rzeczywiście miał miejsce, zowie się niekiedy parachronizmem.
Anacykliczne wiersze, tak nazywano cztero-lub sześciowiersze łacińskie, w których wyrazy dwóch lub trzech pierwszych wierszy powtarzały się w następnych, ale odwrotnie, t. j. ostatnie przed pierwszemi.
Anademata czyli Anadesmata, tak się zwały u Greków przepaski na czole do zapobieżenia rozwiewaniu się włosów.
Anadyjomene (po grecku: wynurzająca się), jest przydomkiem Wenery, odnoszącym się do jej powstania z piany morskiej. Chwilę tę, gdy z morza wychodząc, rękami sobie okciera wodą przesiąkłe włosy, pochwycił Apelles do mistrzowskiego swego obrazu, do którego żywy wzór znalazł w heterze Pankaście czy Frynie. Obraz ten nabyli mieszkańcy wyspy Kos i ustawili go w świątyni Eskulapa; następnie kupił go August za odpuszczenie im 100 talentów podatku i sprowadziwszy do Rzymu, w świątyni Venus genitrix zawiesił. Za Nerona tak dalece już był zblakł, że zastąpić go musiano nowym obrazem przez Doroteusa wykonanym. W epigrammatach antologii greckiej często Anadyjomene Apellesa bywa wspominaną.
Anadyr, rzeka w północno wschodnim krańcu Syberyi Wschodniej; wypływa z jeziora Iwaszka, leżącego na bagnistych wyżynach pasma Stanowego w ziemi Czukczów; płynie kilkadziesiąt mil od wschodu na zachód, potém nagle zmienia kierumk prawie w przeciwną stronę, i przebiegłszy około 180 mil po pustej, z rzadka zwiedzanej przez plemiona Czukczów krainie, wpada do zatoki Ana-dyrskiej. Ujście tej rzeki całkiem zamulone naniesionym piaskiem. Dawniej przemysłowcy wypływali z Anadyru na morze w wielkich statkach; dziś jest to niepodobne. Wpadają w Anadyr rzeki: Pelidon, Herapol, Trawianka, Majnoń, Chołoń, Krasna, Ubojna, Biełaja, Czornaja i Nierpiaczja.—Część morza blizko ujścia Anadyru i między wyspami ś. Macieja i ś. Wawrzyńca, zowią niektórzy morzem Anadyrskiem.—Na wyspie rzeki Anadyr, zbudowany był r. 1649 ostróg, dziś składający się z niewielu jurt. Tu przyjeżdżają kupcy rossyjscy z Jakucka po futra, dając za nie Czukczom w zamian naczynia żelazne i miedziane, noże, tytuń i inne towary. M. B. S.
Anafe, jedna z wysp Sporadyjskich w Archipelagu, pomiędzy Tesą i Asty-
