Anaglify czyli Anaglipty, płaskorzeźby na dzbankach, puharach i t. d., odlewane albo kowane.
Anagnia, miasto Latyńskie w krainie Herników, powabne położeniem na wzgórzu, blisko Via Lavinia i Praenestina. Anagnia w r. 305 przed Chr. otrzymała prawo obywatelstwa rzymskiego: Cycero miał tu śliczną willę Anagninum. Dziś to miasto nazywa się Anagni, i leży w prowincyi Frosignone, w Państwie Kościelnem; słynne katedrą, będącą zabytkiem XII wieku, a ozdobioną ślicznemi freskami i ołtarzem roboty mozajkowej. Tu w r. 1295 stanął pokój pomiędzy Francyja a Arragoniją; w wiekach średnich miasto to bywało miejscem częstego pobytu różnych Papieży. W pobliskich górach znajdują się źródła i kopalnie siarczane.
Anagnostes (po grecku: przypominający), oznaczał u Rzymian niewolnika, zwykle wysoko wykształconego, a zatem i drogocennego, który w czasie wieczerzy lub kiedybądź, na zawołanie panu swemu uprzyjemniał czas czytaniem lub opowiadaniem rozmaitych wydarzeń; zkąd też Anagnostów zwano lektorami, albo Tabulatorami. Zbytkowny ten zwyczaj wszedł szczególnie w modę od czasów cesarza Klaudyjusza. U Greków Anagnostes, to samo co u łacinników Lektor (ob.).
Anagogija (z greckiego: anagein, wprowadzać), sposób wykładania textu biblijnego, znajdywaniem w rzeczach lub faktach zewnętrznych i ludzkich znaczenia wewnętrznego, boskiego. — W rozumieniu mistyczném, anagogija wyraża stan uniesienia czyli extazy duszy, lub też sztukę podniesienia umysłu do świata wyższego, nieziemskiego.
Anagogije: tak się nazywały w starożytnej Grecyi uroczystości, obchodzona w mieście Eryx, w celu skłonienia do powrotu Wenery, o której szło podanie, że się przeniosła do Libyi.
Anagramma (z greckiego: ana, w tył i gramma, litera), odwrotne czytanie albo przekład liter w jakim wyrazie, tak się z niego nowy wyraz utworzy. I tak anagram wyrazu Logica jest caligo, Kalwin na tytule dzieł swoich kładł imię Alcuinus, które jest anagramem jego nazwiska Calvinus. Na Dziele Andrzeja Węgierskiego: Systema historico-chronologicum Ecclesiarum Slavonicarum (Utrecht 1652), imię autora ukryto pod anagramatem: Adrianus Regenvolscius. Do najosobliwszych igraszek tego rodzaju należy anagram ułożony na powitanie Stanisława Leszczyńskiego, wracającego w młodości swojej z dalekiej podróży do rodzinnego miasta Leszna. Uczony Jabłoński, rektor tamecznej szkoły, urządził pewien rodzaj baletu na cześć Stanisława: trzynastu młodzieńców w zbrojach rycerskich trzymało przed sobą tarcze, a na każdej z nich znajdowała się litera złota, która, gdy stanęli w szeregu, utworzyły słowa: Domus Lescinia. Potém zaczęli tańczyć, a po niejakiej pauzie znowu się uszykowali, zmieniając porządek liter anagrammatycznie, tak iż znaczenie ich sześciorako się odmieniało, jako to: Ades incolumis; Omnis es lucida; Omne sis lucida; Mane sidus loci; Sis columna Dei; J, scande solium. Panegirzyści u nas przy końcu XVII i w początkach XVIII wieku szli na wyścigi w układaniu anagrammató w: również i starożytni mieli w nich upodobanie. Kabaliści żydowscy w anagramach upatrują wielkie znaczenie mistyczne (ob. Kabała). Z nowszych anagrammatów przytaczają następny, po osiągnięciu przez Bonapartego władzy najwyższej, ułożony ze słów révolution francaise, t. j.: un Corse la finira. Jeden z współczesnych nam pisarzy polskich, ks. Placyd Jankowski, z imienia swojego ułożył anagrammatyczny pseudonim: Dycalp.
Anahuak, płaskowzgórze Mexykańskie, za którém leży stolica tego kraju: niekiedy też nazywają tak cały starożytny Mexyk.
