stępcą jego. W r. 270 udał się do Anlyjochii na sobór przeciw Pawłowi Samo-sateńskiemu. Zatrzymany w drodze, gdy szedł przez Laodyceę Syryjską, w chwili śmierci przyjaciela swojego Euzebijusza, wybrany po nim został biskupem przez mieszkańców. Piastował tę godność aż do śmierci, której czas niewiadomy. Anatolijusz odznaczał się mianowicie jako matematyk i mówca. Euzebijusz zachował nam ułamek głównego jego dzieła: Kanones peri tou Pascha, w którem wprowadził on dla ułatwienia obrachunku Wielkanocy, cykl dziewiętnastoletni, i oświadczył się przeciw wschodniej rachubie dnia Zmartwychwstania Pańskiego. W roku 1634, Egidyjusz Bucher wydal w Antwerpii przekład Rufina, który podług niego był tłómaczeniera całkowitego Kanonu paschalnego Anatolijusza, i prawie wszyscy uczeni podzielali to zdanie, nawet Permaneder w swojej Patrologia specialis. Ale przed dwoma dziesiątkami lat, znakomity Ideler w dziele Handbuch der Chronologie dowiódł, o co się także kusił przed nim Van der Hagen, że wspomnione tłómaczenie Kanonu Paschalnego, znajdujące się w Bibliotheca Gallanda, nie jest dziełem Anatolijusza. Ten kanon łaciński zostaje w sprzeczności co do głównych szczegółów chronologicznych z ułamkiem greckim, i jego autor żył zapewne w pierwszej połowie VII wieku, i był nie bardzo uczonym. Anatolijusz pisał także dziesięć ksiąg o arytmetyce, z których dochowały się tylko ułamki, wyliczone przez Fabrycyjusza w Bibliotheca Graeca. L. R.
Anatolijusz, dyjakon alexandryjski, wysłany był do Konstantynopola jako delegowany patryjarchy Dyjoskura, sprzyjającego monofizytom. Gdy w r. 449 na synodzie, zwanym rozbojem efezkim, złożono z godności patryjarchy carogrodzkiego Flawijana, który umarł niedługo potem, skutkiem krzywd jakich doznał, Anatolijusz wyniesiony został na stolicę biskupią Konstantynopola, za wpływem Dyjoskura, spodziewającego się że nowy patryjarcha użyje wysokiej władzy swojej na korzyść monofizyzmu. Ale zawiódł się Dyjoskur; gdyż Anatolijusz na czwartym soborze powszechnym Chalcedońskim wystąpił jako obrońca prawowiernej nauki, podług brzmienia pamiętnego listu papieża Leona I, i miał udział w redakcyi znanego Składu Wiary czyli Symbolu chalcedońskiego. Anatolijusz zostawał w najlepszych stosunkach z papieżem; ale na 15 posiedzeniu, w kanonie 28, sobór Chalcedoński wyznaczył biskupowi Konstantynopola drugie miejsce zaraz po papieżu, obrażając tera dawne prawa patryjarchów alexandryjskiego i antyjocheńskiego. Legaci papiezcy protestowali przeciw temu kanonowi i sam Leon go odrzucił. Anatolijusz usiłował uszanowaniem i przebiegłością wyjednać zatwierdzenie papiezkie 28 kanonu; ale Leon trwał w odmowie, i dopiero pod Innocentym III stopień patryjarchy przyznany został biskupowi Konstantynopola. Umarł Anatolijusz r. 458. L. R.
Anatolijusz, filozof neoplatoński, współczesny Porfyryjusza i nauczyciel Jamblicha, autor fragmentu o Sympatyjach i Antypatyjach, drukowanego w Biblijotece greckiej Fabrycyjusza.
Anatom, Anatomik (anatomicus), anatomista, nazwanie jakie się nadaje człowiekowi trudniącemu się anatomiją. Dr. J. K.
Anatomija. W najobszerniejszém słowa znaczeniu jest to nauka organizacyi. Rozkłada ona organizmy ua ich bliższe twórcze części, wykazuje stosunek tychże pomiędzy sobą, bada ich zewnętrzne własności, zmysłami dostrzedz się dające i skład ich wewnętrzny; pokazuje nam jedném słowém na ciele martwem, czem takowe było za życia. Piękniejszego zadania niemógł umysł ludzki sobie założyć. Anatomija jest jedną z najpowabniejszych, oraz najgruntowniejszych, najdoskonalszych i najdokładniejszych nauk, a stała się nią w bardzo krótkim cza-
