mające 5, 000 mieszkańców. Oprócz założonej r. 1768 przez Franklina akademii, znajduje się tu seminaryjum kongregacyjonalistów, w którém około 100 uczniów pobiera przez lal 3 bezpłatną naukę. Zakład ten wykształcił już wielu zdolnych teologów, posiada biblijotekę, złożoną z przeszło 20 tysięcy tomów, i położył znakomite zasługi w badaniu zwłaszcza języka i starożytności hebrajskich.
Andoziero, jezioro, leżące w powiecie Biełozierskim, gubernii Nowogrodzkiej. Długość jego wynosi na 2 mile, a pół mili szerokość. Brzegi błotniste, nizkie, blisko wsi tegoż nazwania, żwirowate. Na jeziorze tém znajduje się 9 małych wysepek, wpada do niego 8 rzeczek; wypływa zaś z niego rzeka Andoga, wpadająca po złączeniu się z Sudą do Szeksny.
Andożski (Grzegórz) książę, syn bojarski, w r. 1494 należał do orszaku towarzyszącego do Litwy, Helenie córce Jana Wasilewicza, Wielkiego Księcia, poślubionej Alexandrowi Wielkiemu Księciu Litewskiemu. Dom ten, składający niegdyś gałąź książąt Biełozierskich, dawno już wygasł.
Andrada (Dydak, Paiva d’), sławny teolog portugalski. Ze szlachetnego domu zrodzony w Koimbrze, wstąpił do stanu duchownego, zamierzając poświęcić się missyjom: ale król Sebastyjan, wyprawił go jako teologa na sobór Trydencki, gdzie się wsławił wymową i umiejętnością. Podczas soboru napisał dzieło we 4ch tomach: Orthodoxorum explicat. libri X, contra Chemnitzi petulantem audaciam, Venetiis 1564. Wywołany odpowiedzią Chemnitza, wydał: Defensio Trident. fidei catholicae, Olyssip. 1578. Ogłosił także drukiem kazania w języku portugalskim: de Advento et Quaresma 1603; das Festas de Virgen nossa Senhora et dos Santos, 1604; tudzież dziełko, bardzo dobrze przyjęte w Rzymie: de Conciliorum auctoritate. Chociaż teolog scholastyczny, pisał wytwornie i z żywością niepospolitą. Szczególne objawiał zdanie co do starożytnych mędrców poganizmu, prowadząc ich do wiary, a przez nią do zbawienia. D’Andrada miał kilku braci, także słynnych pisarzy. Jeden z nich Tomasz d’Andrada, Augustyjanin, towarzyszył Sebastyjanowi królowi portugalskiemu, w nieszczęśliwej jego wyprawie do Afryki, i wzięty był w niewolę. Chciano go wykupić; ale wołał pozostać w kajdanach, dla pocieszania towarzyszów niedoli, pomiędzy których rozdał pieniądze, nadesłane mu przez Filipa II i jego siostrę hrabinę Ledesma. Podczas niewoli napisał pod imieniem Tomasza a Jesu, śliczne i głębokie Medytacyje o męce Pana naszego Jezusa Chrystusa, tłómaczone na różne języki. Umarł w niewoli r. 1575. L. R.
Andrada (Antoni), missyjonarz jezuicki, Portugalczyk, ur. około r. 1580, um. 1632, przebiegł znaczną część Azyi i jeden z najpierwszych w 1624 r. dotarł do Tybetu. Opis jego podróży wyszedł w Lizbonie (1626) i tłómaczony był na język francuzki. — Andrada (Hyacynt Freire de), ur. 1597 r. w Beja, um. 1657, był opatem S. Maryi dei Campi; wsławił się napisaniem życiorysu don Juana de Castro, jednego z arcydzieł literatury portugalskiej, jako też licznych, pełnych wytworności i wdzięku poezyj łacińskich.
Andrada, trzej bracia (Jose Bonifacio, Antonio Carlos i Martin Francisco), ur. w Santos, w brazylijskiej prowincyi San Paolo, kształcili się w uniwersytecie portugalskim w Coimbra, gdzie odznaczali się, pierwszy w naukach przyrodzonych i w poezyi, drugi w prawie i filozofii, trzeci w matematyce; później wszyscy trzej ważne odegrali role w wypadkach, które sprowadziły niepodleigłość Brazylii, oderwanie się tej dawnej kolonii od metropolii portugalskiej koronacyję cesarza don Pedra. Jose Bonifacio, obrany członkiem Akademii nauk w Lizbonie, został jej kosztem wysłany na zwiedzenie rozmaitych krajów
