Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/781

Ta strona została przepisana.

(Praga, 1816); Darstellung der vorzuglichsten landwirthschaftlichen Verhaltnisse, (Praga, 1818). — André (Emil), młodszy brat porzedzającego, zasłużony leśnik, pomiędzy innemi napisał: Einfachste Forstwissenschaftsmethode (Praga, 1823); Die vorzuglichsten Mittel, den Wäldern einen höhern Ertrag abzugewinnen (Praga, 1826); Versuch einer zeitgemässen Forstorganisation (Praga, 1803). Oprócz tego Emil André dalej prowadził pisma czasowe, przez ojca jego w Stuttgardzie wydane; w 1838 r. objął zarząd ogromnych posiadłości księcia Odescalchi.

André (d’Arbelles), publicysta francuski, ur. 1770 r. w Monthal, zostawszy sekretarzem hrabiego Stanisława de Clermont-Tonerre, wraz z nim 1792 r. opuścił Francyję, przeciwko której walczył następnie w kilku kampanijach. W 1798 r. powróciwszy do kraju, użyty był przez Talleyranda do pisania artykułów gazeciarskich i broszur w duchu rządowym, mianowany następnie hi-storyjograłem ministerstwa spraw zagranicznych, w 1814 r. brał udział w zdradzieckich planach Talleyranda, mających na celu detronizacyję Napoleona i przywrócenie Bourbonów, za co reslauracyja mianowała go prefektem departamentów Mayenne i Sarthe; um. w r. 1825. Z pism jego ważniejsze i ciekawsze są: Reponse au manifeste du roi de Prusse (Paryż, 1807); Que vent l’Autriche? (Paryż, 1809); Tableau historique de la politique de la cour de Rome, depuis l’origine de sa puissance temporelle jusqu’a non jours (Paryż, 1810); Mémoire sur la conduite de la France et de l’Angleterre a l’egard des Neutres (Paryż, 1810).

André (Antoni Józef Maurycy, baron d’), generał francuzki, syn deputowanego szlachty do Stanów Generalnych, ur. 1789 r., w skutek wychodżtwa rodziców wychowany w szkole wojskowej w Wiedniu, do 1809 r. służył w armii austryjackiej, później przeszedł do francuzkiej, z którą odbył kampanije hiszpańską, rossyjską i niemiecką. Przywiązawszy się następnie szczerze do stronnictwa Bourbonów, odbył z Ludwikiem XVIII podróż do Gentu, a z księciem Augouleme wyprawę 1823 r. do Hiszpanii; w 1830 r. eskortował Karola X aż do Cherbourga, za co ostatnim aktem władzy spadły z tronu król, mianował go generałem. Po rewolucyi lutowej osadzony na pół żołdu, czynnie znowu przyłożył się do wykonania zamachu stanu Napoleona III w 1852 r., za co wkrótce mianowany był senatorem. — André (Marius), reprezentant ludu w Zgromadzeniu narodowem po rewolucyi lutowej, ur. 1808 r. w Bastide w departamencie Var, w czasie wybuchu tej rewolucji, był prostym robotnikiem w porcie Tulońskim. Przez stronnictwo demokratyczne wybrany na reprezentanta, głosował zawsze z umiarkowanymi; najwięcej zaś wrażenia wywołał wystąpieniem swojem w d. 2 Listopada 1848 r. przeciwko tak zwanemu prawu do pracy, utrzymując uroczyście, że jako robotnik wie najlepiej, iż każdemu, kto chce pracować, na pracy nigdy nie zbraknie.

André (Jan Franciszek), ksiądz i literat francuski, urodzony w Menerbes, około r. 1810, był proboszczem w Vauclus, i pisał wiele dzieł treści religijnej i historycznej. Do pierwszych należą: le Coeur du Christ et le Coeur de l’homme (1839); Mes souvenirs d’une année, ou promenadeś dans Rome (1839); Vie des saints de l’eglise d’Avignon (1836); Affaire Rosette Tamisier (1851); Histoire de Saint Roch (1854). Jego prace historyczne ściągają się głównie do dziejów hrabstwa Venaissin, a mianowicie: Histoire de la révolution avignonnaise (1844, tomów 2): Histoire politique de la monarchie pontificale au XII siecle, ou la papauté a Avignon (1845) i t. d.

Andrea (Mikołaj), malarz i sztycharz rylcem, urodzony w Ankonie 1556 r.