jednak uwolniwszy się ucieczką, wystąpił z większą jeszcze niż wprzódy potęgą, w r. 149 przed Chr. pobił pretora Publijusza Juwencyjusza Thalnę i dopiero po dwóch morderczych bitwach, poskromionym został przez Kwinta Cecylijusza Metella. Z Tracyi, dokąd się schronił, wydany został w kajdanach Rzymianom i w orszaku tryumfalnym zwycięzcy poprowadzony do Rzymu. Następstwem jego przedsięwzięcia była zamiana Macedonii w prowincyję rzymską r. 148 przed nar. Chryst.
Androdamant lub Androdamas. Według Plinijusza minerał świetnej, białej, srebrzystej barwy, znaleziony w Egipcie w kryształach sześciennych, z którego były wyrabiane amulety, pierścienie i naszyjniki. Nowsi mineralogowie widzą w nim adular, antykwit albo spat islandzki. Starożytni magicy upatrywali w nim własność uśmierzania gniewu mężczyzn, zkąd nazwisko jego pochodzi. — Linneusz tak nazwał massę chrząstkowatą zgromadzającą się przy zamku skorup wielu mięczaków, a mianowicie muszli perłowych, która daje się dobrze polerować i częstokroć przerabianą bywa na przedmioty sztuki.
Androfagi (z greckiego: andros człowiek, i fagein jeść). Tak Herodot nazywa niektóre narody zamieszkałe w Europie, o których mniemano, że ciała ludzkie zjadały; miały one według jednych należéć do plemienia słowiańskiego, według innych do germańskiego.
Androgina (z greckiego andros mężczyzna i gyne kobieta). Wyraz używany w zoologii na oznaczenie zwierząt, w których w jednym osobniku (indywiduum) są obie płcie połączone, lecz dla zapłodnienia konieczném jest pomimo tego współdziałanie dwóch osobników, czém właśnie androginizm różni się od hermafrodytyzmu. Mięczaki dwuskorupowe, jak np. ostrygi są hermafrodytami, gdy tymczasem mięczaki jednoskorupowe, jak ślimaki, jako też niektóre obrączkowe beznogie, jak pijawki, robaki ziemne podlegają androginizmowi. W Botanice używają także androginizmu na oznaczenie roślin, w których słupki i pręciki znajdują się na jedném indywiduum lecz w kwiatach oddzielnych, hermafrodytyzm zaś oznacza, że słupki i pręciki są razem w kwiecie umieszczone, ten przypadek jest najpospolitszy u roślin, pierwszy zaś napotyka się u należących do gromady nazwanej przez Linneusza monoëcia, współdzielnokwiatowa. Androginizm stanowi także myt w starożytności, którego ślady napotykamy u Mojżesza i Platona. Wyobrażali sobie bowiem starożytni, że mężczyzna i kobieta w początku stanowili jedne całość, podwójną ze względu na postać, lecz jedną w chęciach i działalności i że ta istota rozdzielona następnie na dwie, dała początek rodzajowi ludzkiemu takiemu, jakim jest dzisiaj.
Android (z greckiego andros, człowiek i eidos postać), tak się nazywa automat postać ciała ludzkiego mający, który może wykonywać niektóre czynności, człowiekowi właściwe, za pomocą sprężyn wewnątrz ukrytych. U starożytnych Greków, a następnie u Rzymian znane były lalki mechaniczne, które do koła stołów biegały, poruszając głową, oczyma, rękami. W czasach dawniejszych postaci podobnych używali oszuści dla korzystania z łatwowierności ludzkiej, dzisiaj zajmują one właściwe sobie stanowisko, służąc ku zabawie dzieciom. Zbudowanie pierwszego androida, o którym pamięć przechowała się, przypisują Albertowi wielkiemu, który ją nietylko ruchem lecz i mową miał obdarzyć. Zapewniają, że ś. Tomasz z Akwinu, widząc ten utwór swego nauczyciela, tak się miał przestraszyć, iż potłukł w kawałki, co wywołało z ust Alberta wybuch żalu: periit opus triginta annorum (zginął owoc pracy trzydziestoletniej). Przypisują Kartezyjuszowi (Descartes), że zbudował automat mający postać dziewicy, nazywanej żartobliwie przez twórcę swego córką Franusią (filie francine). Naj-
