rewski zdobył twierdzę Achałkałaki nagłym napadem, za pomocą drabin składanych. W 1828 r. dowódzca oddzielnego korpusu kaukazkiego, hr. Paskiewicz Erywański, po wzięciu Karsu, zdobył Achałkałaki. M. B. S.
Achan, syn Charmi, z pokolenia Judy, w czasie zdobycia Jerycho przez Jozuego, pomimo zakazu Bożego, z przeklętych łupów tego miasta wziął płaszcz karmazynowy, 200 syklów srebra i sztabę złota. Gdy losem winowajca odkryty został, przyznał się do zbrodni i był ukamienowany, wraz z swoją rodziną, na dolinie Achor, a wszystko co miał, spalono. (Joz., 6—7).
Achard (Franciszek Karol), zasłużony chemik i badacz natury, ur. 1754 roku w Berlinie, położył wielkie zasługi szczególniej przez udoskonalenie wyrabiania cukru z buraków. W tym celu powtórzył on doświadczenia Margrafa, rozszerzył je a później urządził zupełną fabrykę cukru i przy niej szkołę cukrownictwa. W usiłowaniach swoich wspierany był przez króla pruskiego, który do tej gałęzi przemysłu wielką przywiązywał wagę, i polecił otworzyć mu laboratoryjum akademii nauk, aby w niém prowadził swoje poszukiwania. Chociaż wypadki badań jego ogłoszone zostały przez rząd 1799 i 1800 roku, przecież one nie weszły w praktykę i skutkiem tego król ustąpił mu folwark Kunern, w niższej Lu-zacyi, z warunkiem urządzenia na nim fabryki cukru. Tutaj Achard po sześciu latach pracy, w której nie małą lekarz okręgowy Neubach był pomocą, doszedł do prawdziwego sposobu otrzymywania cukru; wkrótce też fabryka Acharda znalazła wielu zwolenników i naśladowców. W roku 1812, gdy z powodu ówczesnego kontynentalnego systamatu, fabryka w Kunern świetne robiła interesa, król zalecił przy niej otworzyć szkołę specyjalną fabrykacyi cukru z buraków. Achard powołany do Berlina jako dyrektor klassy nauk fizycznych akademii nauk, umarł r. 1821. Z pomiędzy pism jego, mających za przedmiot buraki i ich użycie przemysłowe, przytoczymy: Die europaeische Zuckerfabrikation aus Runkelruben, 3 tomy, Lipsk 1809, wydanie 2-gie 1812 r.
Achard (Fryderyk Adolf), sławny aktor i śpiewak komiczny w teatrze Palais Royal w Paryżu; urodzony 1808 w Lyonie, umarł 1856 r. w Paryżu, zostawiając dość znaczny majątek synowi swemu, Leonowi Achard, również artyście scenicznemu.
Achard (Ludwik Amadeusz), powieściopisarz francuzki, urodzony 1814 w Marsylii, redagował z początku niektóre drobniejsze pisma w Paryżu, w 1846 roku jako historyjograf towarzyszył księciu Montpensier do Hiszpanii, w 1848 r. założył nowy illustrowany dziennik: „Le Pamphlet,“ który wychodził aż do wypadków czerwcowych w tymże roku. Straciwszy na barykadach brata i sam przez powstańców wzięty w niewolę, w następnym roku został członkiem redakcyi „Assembleé Nationale,“ i „Revue des deux Mondes.“ Z powieści jego najlepszą jest: Belle-Rose; z innych niemniej cenionych wymienimy: La Chasse royale; Une Saison a Aix-les-Bains; Une Arabesque; Les petits-fils de Lovelace; i ostatnia: Le Clos-Pommier; (1857).
Acharius (Eryk), naturalista szwedzki, ur. 1757 w Gefle, um. 1819 roku w Wadstenie, uczył się w Upsali od r. 1773 pod Linneuszem, przed którym nie ukrył się talent jego. Następnie udał się do Sztokolmu, gdzie od akademii nauk otrzymał zlecenie rysowania przedmiotów historyi naturalnej. W 1732 r. został doktorem medycyny w Lundzie. Przedmiotem prac jego jako naturalisty, były porosty lądowe, a owocem trudów: Lichenographiae suecicae prodromus, Linkoeping, 1789; i Methodus, qua omnes detectos lichenes illustrare tentavit, Sztokholm 1803; które zyskały wziętość powszechną. Ze wszystkich stron świata nadsełano mu porosty do określenia i pomieszczenia w jego układzie, takim sposobem
