Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/860

Ta strona została przepisana.

ny w 1768 roku, jest najstarszym synem pułkownika hrabiego d’Uxbridge, znanego jeszcze z czasów wojny amerykańskiej. Wychowany w Oxford. Anglesey wstąpił do wojska podczas pierwszych wojen z rzecząpospolitą francuzką. odbył na czele sformowanego przez siebie pułku kampaniję flamandzką od 1793 — 1794 roku, szczególniej zaś odznaczył się w Hiszpanii, gdzie mu się udało wzięć do niewoli generała francuzkiego Lefebvre-Desnouettes; po śmierci ojca swego, Anglesey przyjął tytuł hrabiego d’Uxbridge i mianowany został dowódzcą kawaleryi w bitwie pod Waterloo w której stracił nogę. Parlament angielski, po skończonej wojnie, nadał mu jednomyślnie tytuł margrabiego d’Anglesey. W następnych latach był on członkiem gabinetu Caninga, w r. zas 1828 przyjął obowiązki wice-króla Irlandyi i pełnił je aż do 1832 r. W r. 1842, powołany został do objęcia dowództwa nad pułkiem grenadyjerów konnych gwardyi (horse guards). a w 1846 r. udzielono mu godność feldmarszałka.

Anglez (po francuzku Anglaise, po angielsku Country-dance), jest taniec charakteru żywego, o lekkich i zwinnych ruchach w 24 takcie (rzadko w 24) pochodzić od francuzkiego rigaudon (ob.) z czasem jednak uprościł się tak, że dziś ogranicza się tylko na czterech turach (kołach). Sztuka taneczna francuzka utworzyła także z cech narodowo-angielskich taniec pod tąż nazwą, wykonywany zwykle przez jedego tancerza w ubraniu majtka ze szpicrutą w ręku, którą na rozmaity sposób wywija; kroki taneczne są w 24 takcie, marsowe i mocno odznaczone (ob. Matelot).

Anglezyt, tak nazwał Beudant siarczan ołowiu, znaleziony po raz pierwszy w kryształach przez doktora Wilheringa na wyspie Anglesea. Niemieccy mineralogowie zowią go Bleivitriol, Fitriolbleierz lub Bleisulphat. Znaleziono go następnie w bardzo wielu miejscowościach, a najpiękniejszy w Wolfach i Baden-wedler. Zwykle znajduje się w kryształach i massach zbitych lub naciekowych. Jest on mocno przeświecający, biały, z rozmaitemi jasnemi odcieniami; połysk szklisto-dyjamentowy; łatwo rysuje się paznokciem, twardość 2, 6. W kwasie saletrzanym się nie rozpuszcza, w zewnętrznym płomieniu dmuchawki daje perłę mleczną. W błękitnym płomieniu redukuje się natychmiast na ołów metaliczny. C. g. 6, 2 — 6, 5. Oprócz wyżej wspomnianych miejscowości znajduje się w Syberyi w Berezowie i Nerczyńsku, gdzie w znacznych massach występuje, używają go jako rudy do wytapiania ołowiu. K. J.

Anglija (po angielsku: England), tak nazwana od Anglów (ob.), którzy wespół z Salonami i Julami zdobyli kraj ten w V wieku po J. Chr. Anglija właściwa stanowi najważniejszą, a pod względem politycznym i administracyjnym niemal odosobnioną część połączonego królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandyi, i stanowi część południową największej w Europie wyspy brytańskiej, obejmującej prócz niej jeszcze Walliję i Szkocyję. Stolica Anglii, Londyn, jest zarazem stolicą całego państwa, a język angielski panującym we wszystkich trzech połączonych królestwach i w Stanach Zjednoczonych. Geografija fizyczna: Anglija na północ graniczy z Szkocyją, na wschód z morzem Północném, na południe z kanałem Kaletańskim, na wschód z Oceanem Atlantyckim i z morzem Irlandzkiém, czyli kanałem ś. Jerzego. Do Anglii właściwej należą wyspy Wight i księstwo Wallii z wyspami Anglesea i Man, wyspy Scilly i tak zwane normandzkie, położone bliżej brzegów Francyi, jako to: Jersey, Guernsey, Alderney (po francuzku: Aurigny), Serk, Herm i Jethon. Powierzchnia całego królestwa angielskiego wynosi 2, 735 mil □, z których 2, 370 przypada na Angliję właściwą, 350 na Walliję, 10 na Man. a 5 na wyspy normandzkie. Grunt w południowej stronie Anglii jest prawie równy, na północ i na zachód bardziej górzysty; główne tu