caesarea, Ingolstadt, 1532, w której po raz pierwszy nadmienia, że ogony komet leżą na przeciw słońca; Inscriptiones sacro-sanctae vetustitatis, Ingolstadt, 1534, z drzeworytami. — Apianus (Filip), syn poprzedzającego, ur. 1531 r. odznaczył się jako geograf. Objął katedrę po ojcu swoim, lecz w r. 1568 z powodu prześladowań za odstąpienie od Kościoła katolickiego, musiał Ingolstadt opuścić, i otrzymał professurę matematyki w Tübindze; umarł tamże 1589 roku. Filip Apianus napisał dzieł wiele, a mianowicie: De Cylindri unitate, De mu Trientis, instrumenti astronomici novi, tudzież ułożył sławne: Bairische Landtafeln, 1566 r., za które przez księcia Alberta hojnie został wynagrodzony.
Apicius (Marcus Gabius), sławny gastronom rzymski za panowania cesarzy Augusta i Tyberyjusza, wynalazca różnych przysmaków i potraw, które takiej dostąpiły wziętości, że imię jego weszło w przysłowie, a pod jego wezwaniem powstały liczne szkoły kucharskie. Przetrwoniwszy ogromny swój majątek i widząc, że pozostało mu już tylko pół milijona sestercyi (około 2 mil. zip.), otruł się, żeby nie umrzeć z głodu. Jemu przypisywaną była książka kucharska, p. t.: De arte coquinaria sen de obsoniis et condimentis, której jednak podobno rzeczywistym autorem był grammatyk Apion, według innych niejaki Coelius Apicius.
Apidonu, bożek litewski, opiekun każdego domostwa. Kiedy który z gospodarzy był przymuszony odmienić pomieszkanie, dla jakowej złej przygody, lub wydanej wróżby niepomyślnej przez czarownika: uroczyście wzywał tego bożka, i składał mu na ofiarę chleb, za szczególnemi obrzędami pieczony; poczem przestawiał dom na inne miejsce. Zabytki tej czci, dotąd lud litewski przechowuje w przesądach swoich, lubo już imię Apidonu zagasło w jego pamięci.
Apikultura, ob. Pszczolnictwo.
Apinus (Jan Ludwik), urodzony w 1668 r. w hrabstwie Hohenlohe w Frankonii; uczył się medycyny w Altorf, gdzie 1691 r. otrzymał stopień doktora. W roku 1702 powierzono mu katedrę fizyjologii i chirurgii w Altorf, lecz w tymże roku umarł w skutku febry kataralnej. Lekarz ten nabył rozgłosu przez skuteczne leczenie febry złośliwej epidemicznej. Zostawił dzieło: Febris epidemica, annis 1694 et 1695 in Noricae ditionis oppido Hersprunensi grassari deprehensae, historica relatio, Norymberg 1697. Prócz tego: Fasciculus dissertationum academicarum, Altorff 1718, który to zbiór Haller przypisuje synowi Jana Ludwika, Zygmuntowi Jakóbowi Apinus’owi, który umarł 1732 r. w Brunświku.
Apiokrynity. Są to szczątki zwierząt kopalnych, z gromady jeżowców (Echinodermata), pokrewieństwa pokwitów (Enkrynitów, Crinoidea), odznaczających się długą, pięciokątną lub elliptyczną łodygą, bez promieni okółkowych, stale utworzoną ze stawów w środku przedziurawionych, z powierzchnią połączenia prawie zawsze promienistą. Wierzchołek tej łodygi zakończony jest zgrubieniem w postaci gruszki lub wydętego kielicha, składającego się z bardzo grubych promieni, po pięć z jednej osady wychodzących i zawierających w górnej swej części wnętrzności zwierzęcia. Ramiona, w liczbie pięciu lub dziesięciu, rozdzielają się tylko raz, lub dwa razy i składają z gałązek okrągłych, krótkich, stawowatych, wewnątrz opatrzonych kanałem. Apiokrynity zamieszkiwały prawdopodobnie niższe części ławic koralowych, jak to spostrzeżenia p. d’Orbigny okazują. Znajdują je tylko w okresie drugorzędowym; najstarsze znaleziono w formacyi tryjasu. Pokłady jurajskie wiele ich zawierają i w epoce tworzenia się
