Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/258

europejskiéj. Na Wschodzie np. trzy klasztory Franciszkańskie zniszczono, w Hiszpanii katolickie wszystkie, jeden tylko pozostał.
 Pielgrzymki nigdy nie ustawały i wśród najwyższéj potęgi, siły i zwycięstw islamu. Po zniszczeniu królestwa jerozolimskiego, głównie niemi kierowali Franciszkanie.
 Pielgrzymki się odbywały do Jerozolimy, do grobu Pańskiego, do Kalwaryi, do groty Krwawego potu, do ogrodu Gethsemani, do góry Oliwnėj, do Betanii do grobu Łazarza i do miejsca ścięcia św. Jakóba, do Emmaus, do Jericho, do góry Czterdziestodniowego postu, do Jordanu, do Betleem, do groty Mlécznej, do wioski Pastérzów, do św. Jana, do mieszkania Elżbiéty, do puszczy św. Jana. Do Nazaretu, do miejsca, skąd miał być Zbawiciel strąconym, do góry Tabor, do góry Błogosławieństwa, do Kany Galilejskiéj, do Tyberyady. Do Damaszku, do domu św. Ananijasza i do miejsca, gdzie św. Paweł upadł z konia i usłyszał Boskie słowa: „Pawle, Pawle, czemu mię prześladujesz?“ „Nous devons donc rendre grâces à ces pélerinages, qui nous ont conservé les sanctuaires les plus précieux de la Chrétienté, noble et pieuse coutume, qui a sauvé de l’indifférence et de l’oubli les lieux consacrés par la présence de Notre Sauveur, témoins de sa naissance, de ses miracles, de sa vie et de sa mort.“ Tak się wyraził jeden z pisarzy francuskich.
 W Syryi, zbliżając się ku Antyochii, tylko ślady zaledwie kwitnącego chrześcijaństwa widzimy. Starożytna Antyochija, Dafnes turecka, a dziś Antakek, była znakomitém miastem, trzeciém w rzymskiém cesarstwie, sławna urodzeniem św. Jana Chryzostoma. Tu pewien czas przebywał św. Piotr, w niéj założono patryarchalną stolicę, i 300 miała kościołów. Teraz zostały tylko ruiny. Za odszczepieniem się wschodniego chrześcijaństwa, nastąpił jego duchowy, moralny upadek, a tryumf islamu. Kościół katolicki, chrześcijaństwo niemal zgasłe nanowo wprowadza i rozwija. W Alepie jest kolegijum księży Franciszkanów. Mają 50 uczniów konwikto-