Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/355

 Z tego jednego szczegółu możemy miéć wyobrażenie poświęcenia rycerskich zakonów wieków średnich nieszczęściom, nędzy, cierpieniom ludzkim. Późniejsze wieki zasłynęły poświęceniem się misyonarzy. Najwięcéj między nimi celowali misyonarze Jezuici, w dwóch ostatnich wiekach przed ich kasatą roku 1772 misye jezuickie N. M. Panny (de Notre-Dame) w Alepie, św. Pawła w Damaszku, św. Jana w Trypoli, N. M. Panny w Seidzie, św. Józefa w Anturze były sławne w Kościele, w całém chrześcijaństwie. Te misye szczegółowo są opisane w listach (Lettres édifiantes) w dziele: Mémoires du Levant, w tomie piérwszym i drugim. Listy O. Antoniego Nacchi, O. Antoniego Roasset, O. Nicet, O. Chabert, O. Gurynand, O. Fromage opisują tych prostych, szczérych, pokornych, cichych, prawdziwych sług Bożych, niezmordowanych, niezużytych najwyższą pracą, robotników poświęcenia się nowych, ale zupełnie tak żarliwych i silnych Duchem św., jak piérwsi apostołowie, którzy byli przez Chrystusa Pana wybrani. Mocą nadludzką znosili najwyższe trudy i z bohatérską odwagą cierpienia, jakiebykolwiek im się zdarzyć mogły. Wzbogaceni darami Ducha św., mądrością i miłością wśród pustyń najodleglejszych, najdzikszych, świécili jak promienie słońca niebieskiego. Gdyby umysł ludzki, zaprzątnięty materyalnémi celami, zasłonięty grubym przesądem, umiał poznać, ocenić prace dwuwiekowe misyonarzy Jezuitów, i cuda w ludzkości przez nich wykonane, nie wytępiałby, jak dziś czyni, ale uwielbiał misyonarzy Chrystusowych, nowych apostołów, księży Jezuitów. Szli pieszo po niedostępnych górach, pod skwarem najgorętszego słońca, obarczeni sprzętem kościelnym, sypiali na ziemi nagiéj. Opiekował się nimi rząd francuski, ale nie mógł zupełnie i wszędzie ich zabezpieczyć. Bardzo wiele cierpieli od Arabów, Beduinów, fanatycznych muzułmanów, i bibliści, protestanccy apostołowie najrozmaitsze im wyrządzali prześladowania i katusze.