Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/42

gdyś z ołowiu, był już zepsuty i zdjęto go, miano przystąpić do postawienia nowego ale się to bardzo długo ciągnęło. Sprowadzono architekta, koszta opłacały konsulat francuski, rosyjski i rząd turecki jako opiekunowie, piérwszy katolików, drugi pielgrzymów rosyjskich, trzeci Greków, tureckich poddanych. Kościół żadnych nie zawiéra ozdób, ani pamiątek z czasów panowania królów jerozolimskich, krzyżowych rycerzy. Miejsca święte są okryte białym marmurem i ozdobione drogiémi lampami. Na środku kościoła jest grób Pański w kaplicy z rotondą. Przed grobem Pańskim, terasa marmurowa łączy grób Pański z główną patryarchalną cerkwią grecką. W czasie nabożeństwa greckiego drzwi od cerkwi się odmykają, i drzwi od grobu. Księża greccy wchodzą do grobu Pańskiego z nieustanném kadzeniem i śpiéwem. Mszy greckiéj przy grobie Pańskim nié ma. Cerkiew grécka jest dość obszérna wewnątrz, bogato ozdobnie przybrana. W niéj to wedle opisów różnych pielgrzymek do Jeruzalem, mają być 4-ry krzesła patryarchalne, i środek ziemi. Cerkiew ta jedna tylko w kościele grobu Pańskiego jest najbogatsza i najozdobniéj wykończona.
 Ksiądz Drohojewski w pielgrzymce swojéj mówi: „Kościół grobu Pańskiego jestto gmach kształtu krzyżowego, ma długości stóp 250, a szerokości 150 (nie rachując występów i podziemnych kościołów); dwoma wielkiémi galeryami i licznémi kaplicami wiele tysięcy ludzi objąć może. W górze jest okrągły, a u samego wierzchołka széroko otwarty. Otwór szczytu nad grobem Pańskim grubémi żelaznémi kratami mocno od pocisków kamiennych Arabów zawarowany. Ten otwór służy do wyjścia dymów z lamp kilkuset zewnątrz i wewnątrz palących się. Wewnątrz kościoła otaczają grób Pański dwie wspaniałe galerye, jedna nad drugą postawione na kolumnach granitowych. Po ścianach tych krużganków znajduje się wiele wyobrażeń z malutkich przezroczystych różnego koloru i gatunku kamyków kształtnie ułożonych czyli mozajkowych.