konnice i panienki; i sala dla ręcznéj roboty, w której są piękne obrazy Włocha, biskupa, naczelnika zakonu. Samych ubogich panienek, zostających zupełnie na utrzymaniu sióstr, było w 1750 roku pięćdziesiąt, zakonnic ośmnaście, wszystkie francuzki; uczą czytać, pisać, katechizmu, muzyki.
Ks. Porfiry, chociaż szyzmatyk, wyznaje, że zakonnice katolickiego Kościoła po wszystkich miastach wschodnich mają zakłady dla uczenia ubogich panienek; widziałem w Konstantynopolu, w Smyrnie, w Cyprze, i tu w Aleksandryi. Przybycie sióstr Miłosierdzia na Wschodzie, utworzyło na nowo służbę i pracę apostolską!
Niedaleko Monastyru św. Saby, jest muzułmański meczet, roku 1828 skończony, dla grzebania familii Mehemeta Ali Paszy. W tym meczecie okazują grób Daniela, proroka.
Głównego Aleksandryjskiego kościoła św. Atanazego wielkiego, śladów w Aleksandryi znaleźć nie można. Piękny jest w Aleksandryi meczet, na grobowcu rodziny Mehemeda Alego postawiony. W ustroniu za miastem, u stóp góry, wśród zieloności drzew daktylowych, meczet z kopułami i minarety, robią wrażenie miejsca wiecznego pokoju.
W domu konsula austryackiego Laurence jest wiele starożytności egipskich; sfinkse, bóstwa ze zwiérzęcémi głowami, zrobione z różnokolorowych granitów, marmurowe statuy. Prześlicznéj roboty gryf z białego marmuru na takiéjże podstawie. Bóstwa te, olbrzymie figury; nie są zrozumiane, nie obudzają żadnego wyższego uczucia i wrażenia, jednak jako sztuka i wyrób są arcydziełem podziwiającéj piękności w olbrzymich rozmiarach. Myśl tych figur jest dla nas straconą, ale w owym czasie musiała być wzniosłą, szczytną, zrozumianą, kiedy wykonanie było tak znakomite, piękne, i podziwiające harmoniją, pomimo olbrzymich rozmiarów.
Sfinksy z głową i piersią kobiecą, a ciałem lwiem, co znaczyć mogą, kto to rozumié, i dla czego te monstra nie istniejące w naturze? Mędrzec Boży, Klemens Aleksandryjski tłumaczył sfinksa, że to był obraz połączenia z sobą ró-
Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/517
Ta strona została przepisana.