maleńkiego Piotra, syna zamordowanego następcy tronu, lecz cesarz ani chciał słyszeć o wnuku i jął plany swe zwracać na córkę swą Annę i na małżeństwo jej z księciem Holstein.
Katarzyna odepchnięta i wzgardzona, czuwała, a może czuwał tylko jej dawny pan, Menszykow, który spostrzegł i osłabienie swego wpływu na cara i rozumiał, że zmiana testamentu jest i jego własnym upadkiem.
Lecz Menszykow nie darmo w szkole Piotra wziął record w ścinaniu głów, no a Katarzyna zasmakowała już w panowaniu... więc Piotr wielki umarł „nagle“ i w samą porę dla Menszykowa i Katarzyny.
Pięść reformatora i topór katowski tak mocno ciężyły na całej Rosji, iż nikt ani myślał dochodzić przyczyny śmierci Piotra, bo śmierć, choć przyspieszona, zdawała się być dobrodziejstwem.
Sprawa dziedzictwa wybuchła natychmiast. Lepsza część dostojników postawiła kandydaturę Piotra II, syna zamordowanego księcia następcy tronu, i wraz z nią dążyła do przywrócenia dawnych swobód politycznych narodu i ograniczenia władzy. — Ale Menszykow nie darmo zadławił cara. Przeto, gdy rada zebrała się w senacie, Menszykow na czele grenadjerów otoczył senat, wyłamał drzwi i zmusił zgromadzonych do uznania za cesarzowę Marty Skowrońskiej.
Piotr Wielki był więc i królobójcą i sam ofiarą nietylko zamachów ale i królobójstwa. Ale i Piotr nienawidził wszystko, co rosyjskie, wymordował setki najprzedniejszych rodzin, tysiące najuczciwszych ludzi, otaczał się włóczęgami niemieckimi i zbirami. Narodowi zaś rosyjskiemu za to, że jeno łotrów wyróżniał, zostawił na pamiątkę sławetne zdanie:
„Chcesz znaleźć uczciwego Rosjanina? Patrz czy
Strona:PL Gąsiorowski Wacław - Królobójcy.djvu/066
Ta strona została uwierzytelniona.