Strona:PL Gąsiorowski Wacław - Królobójcy.djvu/126

miejsca spoczynku. Imperatorową znaleziono bez życia w ustępie.
 Dla porządku samego godną zaznaczenia jest uporczywa wersja, iż nietylko śmierć Katarzyny była mordem, ale i mordem, co najmniej, złośliwie okrutnym. Według tej wersji, siedzenie ustępu miało sprężynę i ukryte w poduszkach noże. Cesarzowa, osuwając się na siedzenie, całym ciężarem swym wbiła się na ostrza… Sam pomysł takiego zamachu jest tak niepowszednim, iż budzi wiarę… Bo plotka, czy domysł, wybrałby formę powszedniejszą, łatwiejszą.
 Któż mógł być tu spiskowym? Niewątpliwie wszyscy, prócz cesarza Pawła i nikt z tych, którzyby myśleli o zamachu stanu. Raczej należy tu widzieć zemstę, zemstę kobiety prędzej, niż mężczyzny, prędzej skwitowanie się pokrzywdzonej, pognębionej, niż cel polityczny.
 A że i w najbliższem otoczeniu nie mogło braknąć Katarzynie II wrogów, dowodem choćby epizod ze stosunków dworskich.
 Jednym z ostatnich kochanków Katarzyny był Mamonow, poprzednik Zubowych, a następca Jermołowa. Mamonow, pomimo cesarskich łask, nie wytrwał długo w objęciach staruszki… Imperatorowa, uczuwszy małą żarliwość kochanka, wspaniałomyślnie przyłożyła rękę do małżeństwa jego z młodą i piękną księżniczką Szczerbatow.
 Mamonow był w siódmem niebie. Małżonka jego ciekawą, a on sam chętnym do humorystycznych uwag o spóźnionych sentymentach carycy. Pani Mamonow tak pikantnych opowieści nie chowała dla siebie… Moskwa, gdzie Mamonowie zamieszkali, pokładała się ze śmiechu, powtarzając sobie tajemnice „toaleto-