Strona:PL Gąsiorowski Wacław - Królobójcy.djvu/348

władca wszechrosyjski w osobie swej zaprzecza wszystkiemu, czem się te ludy szczycą.
 I gorycz wykrzywiła usta inteligentów rosyjskich i pod czaszką ich zerwała się myśl, że zachód Europy jest w egoizmie swym tylko barbarzyńcą pospolitym, że licha warte są nadzieje, pokładane w sumieniu zachodu, że ta cała „Europa“ woli jeden łaskawy uśmiech samowładcy, niż sto dwadzieścia miljonów serc poddanych białego cara. Ha, bo lud rosyjski nie potrafił pogodzić się z tą prawdą, że, naprzykład, Francja dopiero wówczas zaczęła bić na dobre pokłony przed tronami, gdy doczekała się Trzeciej Rzeczypospolitej — gdy wyrazy „wolność, braterstwo i równość“ upstrzyły wszystkie mury i parkany francuskie i pokumały się z policyjnem hasłem „nie wolno nalepiać ogłoszeń“.
 A cesarz Mikołaj II?! Ten musiał mieć dowód oczywisty, że nawet zachód, nawet narody obce, nawet głowy wolnych ludzi chylą czoła przed rosyjskim tronem, rosyjskim rządem i rosyjskim ładem…
 I reakcja zwyciężyła ostatecznie. Do ogarnięcia tego zwycięstwa trzeba zapamiętać jeszcze kilka danych.
 Na parę miesięcy przed śmiercią Aleksandra III ułożono małżeństwo Mikołaja II z księżniczką Hessen-Darmstadzką — choroba i zgon „twórcy pokoju“ odwlekły ceremonję ślubu tak, że ta odbyła się w miesiąc po śmierci Aleksandra III i przybrała charakter skromnej uroczystości familijnej. Ślub odbyć się musiał z uwagi na rację stanu założenia dynastji… Podczas następcą tronu był ogłoszony brat cesarza, książę Jerzy…
 Ale książę Jerzy był młodzieńcem chorowitym, młodzieńcem, skazanym na przebywanie zdala od rodziny, bądź na Krymie, bądź na Kaukazie. Książę Jerzy, według domysłów, był nielubianym przez ojca dla