Strona:PL Giovanni Boccaccio - Dekameron.djvu/008

ski“, gdzie obok słów z szesnastego wieku spotykamy: „alternatywy“, „refleksje“, „biboszów“, „biusty“, „biustonosze“, „temperatury“, „sofy“ i tak bez końca. W przedmowie swojej pisał Ordon, że „język posiada krój stary, ponieważ ten odpowiadał najdokładniej klasycznej budowie stylu Bokacjusza, a także szczere i jędrne zwroty Górnickich i Kochanowskich lepiej się nadawały do drażliwych miejsc oryginału, aniżeli wstydliwe i pełne grymasów słówka współczesnej mowy“... ale niestety ów krój nie okazał się jednolitym i dlatego też dzieło sprawia dzisiaj wrażenie starego surduta, który chce gwałtem uchodzić za modny frak.
 Na dobro Ordona zapisać trzeba, że on pierwszy „targnął się“ na przekład „Dekameronu“, nie starając się przytem łagodzić i oczyszczać ustępów drażliwych. W epoce bufiastych rękawów była to śmiałość nielada. Boccacio musiał się wówczas wydawać prawie Aretinem! Tłumacz zdawał sobie dobrze sprawę, że publikację jego powita okrzyk oburzenia i zgrozy i dlatego pytał melancholijnie: „Wieczyste oskarżenia niemoralności i zgorszenia, ulubiona i kokieteryjna piosenka Tartuffów i dewotek! I czemuż to przypisać te powtarzające się za każdą nową edycją groźne i nieprzyjazne objawy?“
 Chociaż Ordon nie sprostał wcale pierwowzorowi w przymiotach swojej formy, to jednak przekład jego można podciągnąć pod nazwę literackiego. Gdyby żył dzisiaj, to nie wątpię, że mógłby się ubiegać o nagrodę PENClubu. Na tle powszechnego niechlujstwa językowego tłumaczów i twórców, nawet „Dekameron“ Boccacia - Ordona wydaje się „rara avis“.
 Partaczem natomiast, i to partaczem zupełnym, okazał się niejaki prof. Paweł Chmielowski, który przetłumaczył „Dekameron“ na zamówienie wydawnictwa „Italia“ (1923 r.) Śmieć ten, uchodzący za dzieło Boccacia w mniemaniu naiwnych odbiorców literatury koszykowej, urąga najprymitywniejszym wymaganiom przyzwoitości artystycznej. Z szczęśliwych wyrażeń znanego italjanisty, posiłkującego się zresztą często pracą Ordona, zanotujemy tu jedno. ...„I nikt o tem nawet węchu nie zachwycił!“ (mowa o pewnym klasztorze, gdzie przychodziły na świat małe mniszęta). Miejmy nadzieję, że żaden z wybredniejszych czytelników nie będzie również „chciał zachwycać węchu“ o dziele pana profesora!
 Gdy w Niemczech, prawie co rok wychodzi „Dekameron“ w coraz to innej, luksusowej szacie, z ilustracjami Bayrosa lub reprodukcjami sztychów rokokowych, u nas istniały dotąd tylko dwa wydania, stojące poniżej wszelkiej krytyki. Tak naprzykład „Dekameron“ nakładem „Italji“, upstrzony strasznemi ilustracjami i drukowany okropnym drukiem na podłym papierze, przeznaczony