Strona:PL Giovanni Boccaccio - Dekameron.djvu/276

liwość mu nie przeczą. Dlatego też człek, postępujący z nakazami cnoty i szlachetności, winien się szlachetnym nazywać, a każdy, kto mu prawa do tej nazwy zaprzecza, raczej sobie, niż jemu, ujmę sprawia. Spójrz na swoich dworaków, na ich obyczaje i przymioty i porównaj tych ludzi z Giuscardo. Jeśli cię nienawiść nie zaślepi, to będziesz musiał przyznać, że jest on najszlachetniejszym z szlachetnych, i że twoi znaczni panowie w tyle za nim pozostają. Sąd o przymiotach Giuscarda powzięłam na podstawie słów twoich i świadectwa własnych oczu. Któż więcej od ciebie chwalił go za czyny, godne człeka, pełnego czci i cnoty. Pochwały twoje słuszne były, bowiem i na większe jeszcze zasługiwał. Jeśli się co do niego pomyliłam, twoje słowa w ten błąd mnie wprowadziły. Twierdząc, że pokochałam człowieka, niższego ode mnie, nieprawdę powiadasz. Jeżeli wyrzucać mi poczniesz, że Giuscardo jest człekiem ubogim, samemu sobie jeno wstydu przyczynisz, bowiem, chocia znane ci były przymioty człeka, twoim sługą będącego, nie zatroszczyłeś się o to, aby jego stan poprawić. Ubóstwo ujmy szlachectwu nie czyni. Wielu znamienitych książąt i królów w nędzę popadło; z drugiej strony siła jest takich, co trzodę paśli, a później wielkie bogactwa zdobyli.
 Naostatku powiedziałeś mi, że męczy cię niepewność, co się ma stać ze mną. Nad tem długo głowić się nie powinieneś, skoroś już raz w sędziwej starości postanowił okrutny uczynek spełnić, czegoś nigdy w młodości nie uczynił. Niechaj twoja kara tylko na moją głowę spada, bowiem tylko ja byłam jedyną grzechu przyczyną, jeśli już postępek mój grzechem nazwać można. Zaręczam ci, że jeśli nie uczynisz ze mną tego, coś uczynił lub chcesz uczynić z Giuscardo, własnemi rękoma życie sobie odbiorę.
 Idź, płacz pospołu z kobietami, a jeśli uważasz, że na okrutną karę zasługujemy — zabij mnie i jego jednym ciosem!
 Tankred znał męstwo i wielkość duszy Ghismondy, aliści nie uwierzył, aby mogła groźby swojej dopełnić. Rozstał się z nią, postanowiwszy nie karać jej zbyt surowie, miał bowiem nadzieję, że strata kochanka płomienną jej miłość zagasi. Przykazał tedy dwum strażnikom w nocy zadusić Giuscarda i wyjąć mu z piersi serce. Pachołcy wypełnili wiernie dany im rozkaz. Gdy dzień nastał, Tankred kazał przynieść wspaniały złoty kubek, włożył weń serce Giuscarda i posłał je przez służkę Ghismondzie.
 — Rodzic wasz — rzekła służka — przysyła wam ten podarunek, aby pocieszyć was po stracie tego, kogoście miłowali, i sprawić wam taką radość, jaką wyście ojcu swemu sprawili.