Strona:PL Goethe - Cierpienia młodego Wertera.djvu/7

WSTĘP

I

GENEZA »CIERPIEŃ MŁODEGO WERTERA«

 Okres »burzy i naporu«. W siódmem dziesięcioleciu XVIII wieku powstał w Niemczech nowy prąd literacki, który jednak bynajmniej nie chciał ograniczać się tylko do literatury — owszem, młodzi poeci tego okresu czerpali tematy z życia i chcieli w życiu społecznem czy publicznem zaważyć i swoją osobistością i swoją twórczością. Kierunek ten, który był naturalną reakcją przeciw zatęchłej atmosferze w życiu i literaturze pierwszej połowy XVIII wieku w Niemczech, był prawdziwie rewolucyjnym w życiu i literaturze. Nie przyszedł on bez przygotowania uprzedniego. Już Klopstock swoją uczuciową poezją, coprawda w pewnych wytkniętych i przez siebie ściśle przestrzeganych granicach, starał się dać nowy wyraz uczuciu. Niemal równocześnie trzej wielcy pisarze poczynają potężnie oddziaływać na rozwój nowego kierunku w Niemczech: Russo, Hamann i Herder.
 Russo wystąpił jako bojownik o prawa natury, Hamann i Herder zwracali uwagę na prawdę i naturalność w poezji, doszukując się jej głównie w poezji ludowej. Młodym te hasła nie wystarczały, wyszli daleko poza nie, nie zadowalali się już w życiu i poezji tem, co wielkie, lecz szukali tego, co niezmierzone —