Strona:PL Hadaczek Neolityczne cmentarzysko.pdf/19

Ta strona została przepisana.

dokładne poczucie tego, gdzie należy ornament umieszczać, każe przypuszczać, że ceramika ta stoi już na wyżynie pełnego rozwoju kultury neolitycznej i odbiegła od pierwotnych jej stadyów. Podobną pewnością wykonania zalecają się także rządki wytłaczanych kresek równoległych prostych, daszkowych i łuczkowych.
Repertuar motywów ornamentacyjnych jest wprawdzie ubogi, lecz formy poszczególne są ściśle określone i z delikatnem poczuciem symetryi zastosowane. Obok linij prostych, równolegle biegnących, występują bardzo często linie faliste, zapełniając sobą szersze fryzy odgraniczone i te linie głównie przyczyniają się do wytworzenia odrębnego charakteru tej ceramiki. Kreski wgłębione tworzą najczęściej równoległe rządki, na amforach jednak rządki układają się w rodzaj trapezów, na okrągłem zaś denku nakrywki kreski te zataczają koło i dwie średnice przecinające się pod kątem prostym. W ten sposób wytwarza się tu pierwowzór dla później używanego koła, opisanego na krzyżyku równoramiennym. Kreski daszkowato nachylone wprowadzają swymi rządkami pewną rozmaitość w ornamentyce amfor, na misie zaś są w ten sposób użyte, że dają pierwowzór dla później używanej ciągłej linii zygzakiem biegnącej.

VIII. Chronologia cmentarzyska.

Wyrobiony charakter ceramiki pozwala nam zająć się ważnem pytaniem, dotyczącem stosunku tych wykopalisk ze Złotej do współczesnych, w innych stronach odkrytych i drogą analizy form oznaczyć w przybliżeniu chronologię tego cmentarzyska. Należy przytem przyznać słuszność założeniu, że w licznych egzemplarzach zachowana ceramika cmentarzyska w Złotej, nie przedstawia nam tylko czysto miejscowej produkcyi garncarskiej, lecz prawdopodobnie odzwierciedla pewien stan cywilizacyjny w szerszych granicach po obu stronach Wisły rozprzestrzeniony.
Celem porównania wypada zwrócić uwagę głównie na neolityczną malowaną ceramikę znaną z południowo-wschodniej Europy, której chronologia bezwątpienia najwcześniej da się kiedyś drogą dokładniejszych wykopalisk ściśle oznaczyć. Ceramika ta przedstawia także na gruncie Galicyi wschodniej[1] już wysoko rozwiniętą fazę kultury neolitycznej i zawdzięcza swe powstanie niewątpliwie jakiejś grupie etnicznie spokrewnionych szczepów, których siedziby docierały na północ aż do źródeł Bugu.

Otóż przy zestawieniu ceramiki cmentarzyska w Złotej z południową ceramiką malowaną, uderzają nas obok znacznych ró

  1. Zobacz mój artykuł o tej kulturze w Wiadom. numizm.-archeol. t. IV 378–382 p. t. Ślady epoki t. z. archaiczno-mykeńskiej we wschod. Galicyi.