Strona:PL Hadaczek Polygnotos.pdf/13

Ta strona została przepisana.

zwisającym owocom, lecz równocześnie miał minę człowieka zdjętego strachem na widok kamienia, który, wisząc nad nim, groził mu niechybną śmiercią. Również Tityos nie był przedstawiony w chwili, kiedy sep rozrywa szponami i dzióbem bok jego i pożera wątrobę, lecz wyglądał ylko jak człowiek wycieńczony długą pokutą.
W tych postaciach rozmieszczonych symetrycznie na początku i końcu obrazu i tworzących ramy dla środkowej partyi, wyobrażającej samo elysium, tętni jeszcze życie ponure, widoczne bądźto w ich bezskutecznych usiłowaniach, bądz w cierpieniach bez końca; w przeciwstawieniu do tych mniejszych partyj ukazywała środkowa część malowidła przestronne obszary elysyjskie, tłumnie zaludnione bohaterskiemi postaciami — pola, na których panował wieczny pokój, niczem nie zmącona błogość i szlachetny artyzm. Tu okazał Polygnotos w całej pełni swoją siłę twórczą, rozmieszczając na wielkiej przestrzeni w prześlicznych grupach złożonych z dwóch, trzech, czterech i więcej osób liczny zastęp heroin i bohaterów nie zatrudnionych żadną większą akcyą, lecz oddanych swobodnemu wywczasowi i lekkim zabawom – prawdziwemu dolce far niente — nacechowanemu tylko pewną powagą. Celem złączenia figur w pary i grupy wnikał Polygnot w życie mytologicznych postaci i potrafił uwydatnić w ich ruchach mnóstwo aluzyj do węzłów wzajemnych, które je za życia łączyły. W wyborze figur uwzględniał prawdopodobnie także lokalne tradycye i stosunki rozgałęzione, które utrzymywała wyrocznia delficka zarówno z miastami greckiemi, jako tez ze światem bezpośredniego sąsiedztwa – głównie małoazyatyckim.
Na lewej części Elysium od strony łodzi Charonowej były przedstawione zastępy homerowych bohaterek niektóre z nich występowały także na partyi obrazu bezpośrednio pod Odysseusem a kilka było umieszczonych nawet na części prawej malowidła już między herosami. Przypatrzmy się bliżej temu obszarowi heroin.
Pausanias zaczyna katalog od grupy zbliżonej do Eurynomosa, którą tworzy Auge i Ifimedeia. W stronę Oknosa wysuniętą była inna para składająca się z siedzącej na skale Ariadny zapatrzonej we Faidrę, która przed nią huśtała się na sznurze. Poniżej siedziała Chloris oparta wygodnie o kolana delfickiej Tyi, dalej występowała Prokris, plecami od niej odwrócona Klymene i Megara; ponad niemi ukazywała się siedząca Tyro, obok której stała Erifile, ukrywając w zanadrzu chitonu ponad piersią naszyjnik, za cenę którego zdradziła swego męża a opodal tworzyły piękną grupę córki Pandareosa, Klytie i Kamiro — z wieńcami kwiatów na głowach, obie zajęte grą w kostki. Ten Polygnotowy katalog